Ο Νικόλαος Ορσίνι ήταν Κόμης Παλατινός Κεφαλληνίας Ζακύνθου 1317 – 1323 και Δεσπότης της Ηπείρου 1318 – 1323.
Ο Νικόλαος Ορσίνι ανέλαβε την Παλατινή Κομητεία Κεφαλληνίας - Ζακύνθου μετά το θάνατο του πατέρα του Ιωάννη Α’ Ορσίνι, το 1317, αναγνωρίζοντας την επικυριαρχία του Βασιλιά της Νάπολης Καρόλου Β’. Το 1318 αφού ανέθεσε την διοίκηση της κομητείας του στον αδελφό του Ιωάννη Β’ Ορσίνι, μετέβη στον θείο του Θωμά Α’ Κομνηνό Δούκα, Δεσπότη της Ηπείρου για να λύσει την διαφορά πού προέκυψε μετά την άρνηση του Θωμά Α’ να επιτρέψει στην αδελφή του και μητέρα του Νικολάου, Μαρία, να μετέχει στην διανομή της πατρικής τους περιουσίας. Μη φθάνοντας όμως σε λύση της διαφοράς ο Νικόλαος σκοτώνει τον Θείο του Θωμά Α’ τελευταίο απόγονο των Δεσποτών της Ηπείρου Αγγέλων Κομνηνών οι οποίοι κυβέρνησαν την Ήπειρο για 114 χρόνια.
Το Δεσποτάτο της Ηπείρου διαμελίζεται. Το βόρειο τμήμα γύρω από τα Ιωάννινα κατακτάται από τους Βυζαντινούς ενώ το νότιο και μεγαλύτερο, με πρωτεύουσα την Άρτα περιέρχεται στην κυριότητα του Νικολάου, ο οποίος αφού παντρεύτηκε την Θεία του χήρα του Θωμά Α’, Άννα Ανδρόνικου Παλαιολόγου, έλαβε τον τίτλο του Δεσπότη Ηπείρου υποτασσόμενος στον Έλληνα Αυτοκράτορα.
Ο βασιλιάς της Νάπολης Ροβέρτος ζήτησε αμέσως υποτέλεια και όρκο πίστης από τον Νικόλαο, ο οποίος όμως αρνούμενος και θέλοντας να κολακέψει τους Ηπειρώτες ασπάζεται το Ορθόδοξο Δόγμα. Μετά τον θάνατο της συζύγου του Άννας όμως το 1320 κρίνοντας ότι η φιλία του προς τους Βενετούς θα ήταν προτιμότερη από αυτή των ανίσχυρων Παλαιολόγων, έδωσε όρκο υποτελείας στους Βενετούς λαμβάνοντας ταυτόχρονα βοήθεια για να καταλάβει και την υπόλοιπη ‘Ήπειρο. Επωφελούμενος από την διαμάχη των δύο Ανδρονίκων στην Κωνσταντινούπολη εκστράτευσε και πολιόρκησε τα Ιωάννινα. Ο αδελφός του όμως Ιωάννης Β’ Ορσίνι θέλοντας να σφετεριστεί την Κομητεία Κεφαλληνίας Ζακύνθου και αφού έμαθε ότι οι Ιωαννίτες αντιμετώπιζαν εχθρικά τον Νικόλαο, συνεννοήθηκε με αυτούς και σκότωσε τον αδελφό του με τα ίδια του τα χέρια το 1323
Εγκυκλοπαίδεια Βυζαντινής Αυτοκρατορίας
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
