Η μάχη της Δάρας διεξήχθη ανάμεσα στους Σασσανίδες Πέρσες και τη Βυζαντινή αυτοκρατορία στα 530, και ανήκει στις μάχες του Ιβηρικού πολέμου.
Η Βυζαντινή αυτοκρατορία βρισκόταν σε πόλεμο με τους Σασσανίδες από το 527, με αφορμή την απόπειρα του Κοβάδ Α΄ βασιλιά της Περσίας να προσηλυτίσει τους Ίβηρες του Καυκάσου στο Ζωροαστρισμό. Ο Κοβάδ προσπάθησε να κλείσει ειρήνη με τους Βυζαντινούς και επιχείρησε να πείσει τον Ιουστινιανό Α΄ να υιοθετήσει το γιο του Χοσρόη. Ο Ιουστινιανός αρνήθηκε και έστειλε τους στρατηγούς Σίττα και Βελισάριο εναντίον της Περσίας, όπου αρχικά ηττήθηκαν. Ο Ιουστινιανός προσπάθησε να διαπραγματευτεί μα ο Κοβάδ αρνήθηκε και έστειλε 30.000 στρατιώτες στη Δάρα της Συρίας το 529. Ο Βελισάριος επέστρεψε στην περιοχή μαζί με τον Ερμογένη και 25.000 άνδρες στα 530 και ο Κοβάδ απάντησε στην κίνηση αυτή, στέλνοντας κι άλλους 10.000 υπό το στρατηγό Φιρούζ, που στρατοπέδευσε σε απόσταση πέντε χιλιομέτρων.
Αν και αριθμητικά υστερούσε κατά πολύ, ο Βελισάριος αποφάσισε να επιτεθεί στους ελαφρά οπλισμένους Πέρσες. Έσκαψε έναν αριθμό από χαρακώματα για να ανακόψει το Περσικό ιππικό και παρέταξε το πεζικό του σε ένα ενιαίο σώμα στο κέντρο. Στις πτέρυγες δεξιά κι αριστερά παρέταξε Έρουλους ιππείς (οι Έρουλοι ήταν ένα Γερμανικό έθνος). Η αριστερή πτέρυγα είχε ενισχυθεί με 300 Ούννους ιππείς και η δεξιά με άλλους 600. Μια εφεδρεία Βυζαντινού ιππικού βρισκόταν πίσω από τη δεξιά πτέρυγα. Πριν αρχίσει η μάχη, όλες αυτές οι δυνάμεις, εκτός του πεζικού, παρέμεναν πίσω από τα χαρακώματα.
Οι Πέρσες παρατάχτηκαν σε δύο φάλαγγες, με το πεζικό και πάλι στο κέντρο. Το πρώτο κύμα της Περσικής επίθεσης στράφηκε κατά της δεξιάς πτέρυγας των Έρουλων, που αρχικά υποχώρησαν αλλά υπό την απειλή των Ούννων συμμάχων τους επέστρεψαν κι αντεπετέθηκαν, αναγκάζοντας τους Πέρσες να αποσυρθούν (αν και με 7 μόνο απώλειες). Ακολούθησε μια ανάπαυλα στη μάχη, κατά την οποία ένας Πέρσης στρατιώτης προκάλεσε τους Βυζαντινούς σε μονομαχία. Ένας Έρουλος ονόματι Ανδρέας ανταποκρίθηκε και τον νίκησε. Στη συνέχεια σκότωσε σε μονομαχία και ένα δεύτερο αντίπαλο, οπότε οι Πέρσες αποσύρθηκαν για να διανυκτερεύσουν.
Τη δεύτερη μέρα της μάχης έφτασαν κι άλλοι 10.000 Πέρσες, αυξάνοντας ακόμα περισσότερο την αριθμητική τους υπεροχή. Οι δύο αντίπαλοι, αρχικά περιορίστηκαν στην μεταξύ τους τοξοβολία, που προκάλεσε ελαφρές μόνον απώλειες εκατέρωθεν, χωρίς ουσιαστικά αποτελέσματα. Στο μεταξύ, ο Βελισάριος έκρυψε ένα τμήμα ιππικού πίσω από ένα λόφο στα αριστερά της Δάρας. Όταν οι Πέρσες επιτέθηκαν, το πεζικό στο κέντρο υποχώρησε πίσω από τα χαρακώματα, αλλά το κρυμμένο απόσπασμα ιππικού και οι Ούννοι της δεξιάς πτέρυγας πλευροκόπησαν τους Πέρσες και τους ανάγκασαν να υποχωρήσουν. Οι Αθάνατοι, το επίλεκτο σώμα του Περσικού στρατού, προέλασε και τους νίκησε εν τέλει, μα ο Βελισάριος αντεπετέθηκε και διέσπασε τα Περσικά στρατεύματα στα δύο. Οι μισοί Πέρσες καταδίωξαν το Βυζαντινό ιππικό, μα οι υπόλοιποι παγιδεύτηκαν και 5.000 από αυτούς εξοντώθηκαν μαζί με το στρατηγό τους Βαρησμάνη. Το Βυζαντινό ιππικό εν τέλει ανασυγκροτήθηκε κι αυτό και διέλυσε τους διώκτες του. Ο Βελισάριος επέτρεψε την καταδίωξη του εχθρού για μερικά μίλια, αλλά άφησε τους περισσότερους Πέρσες επιζώντες να διαφύγουν.
Αποτελέσματα μετέπειτα εξελίξεις
Η νίκη δεν διήρκεσε πολύ για τη Βυζαντινή αυτοκρατορία. Ο Σασσανιδικός στρατός, ενισχυμένος από Άραβες συμμάχους, νίκησε το Βελισάριο σε δύο αποφασιστικές μάχες στα 520 και 531, αναγκάζοντας το Βυζάντιο να πληρώσει βαριές αποζημιώσεις σε αντάλλαγμα για μια συνθηκολόγηση. Ο Χοσρόης Α΄ αποπειράθηκε να καταλάβει τη Δάρα δύο φορές χωρίς επιτυχία, στα 540 και 544. Εν τέλει τα κατάφερε στα 573. Η πτώση της πόλης λέγεται πως οδήγησε τον αυτοκράτορα Ιουστίνο Β' στην παραφροσύνη. Η σύζυγος του αυτοκράτορα Σοφία και ο προσωπικός του φίλος Τιβέριος Β' πήραν τη διακυβέρνηση της αυτοκρατορίας στα χέρια τους μέχρι και το θάνατο του Ιουστίνου Β' το 578. Στο μεταξύ οι Πέρσες διείσδυσαν ακόμη περισσότερο στα Βυζαντινά εδάφη αλλά ο Χοσρόης Α΄ πέθανε στα 579. Ο Μαυρίκιος νίκησε εκ νέου τους Σασσανίδες στη Δάρα το 586 και ανακατέλαβε το οχυρό, μα ο Χοσρόης Β΄ πέτυχε νέα νίκη στα 604. Αυτή τη φορά οι Πέρσες κατέστρεψαν την πόλη αλλά οι Βυζαντινοί την ξαναέκτισαν στα 628. Στα 639 την προσάρτησαν τελικά οι Άραβες.
Δείτε ακόμα
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
