Ο Λουκάς Νοταράς (-3 ή 4 Ιουνίου 1453) υπήρξε ο τελευταίος 'Μέγας Δουξ' της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας. Ο εν λόγω τίτλος κατά την περίοδο των Παλαιολόγων περιελάμβανε γενικευμένες αρμοδιότητες και ήταν εφάμιλλος αυτού του πρωθυπουργού σήμερα.
Κατά τη θρησκευτική διαμάχη για την ένωση ή μη με την Καθολική εκκλησία, είχε πάρει το μέρος των ανθενωτικών. Η φράση του, που άφησε ιδιαίτερη εντύπωση στην ιστορική βιβλιογραφία, περιγράφει πλήρως την εικόνα του πληθυσμού της Κωνσταντινούπολης την εποχή εκείνη:
«κρειττότερον εστίν ειδέναι εν τη μέση τη πόλει φακίολον βασιλεύον Τούρκων ή καλύπτραν Λατινικήν»
Παρόλα αυτά συνεργάστηκε με τον Αυτοκράτορα για να εξασφαλίσει κάποια στοιχειώδη βοήθεια από τη Δύση, καθώς και συμφιλίωσε τους θρησκευτικά διχασμένους Βυζαντινούς πριν την επικείμενη οθωμανική πολιορκία. Η στάση του αυτή να θέσει τον εαυτό στο μέσο της διαμάχης είχε ως αποτέλεσμα να αποκτήσει εχθρούς και στα δύο στρατόπεδα.
Κατά την πολιορκία της Κωνσταντινούπολης, ο Λουκάς Νοταράς ηγήθηκε της άμυνας στον νοτιοδυτικό τομέα του θαλάσσιου τείχους και στην αποκοπή των υπόγειων διαδρόμων που προσπαθούσαν να δημιουργήσουν οι Οθωμανοί.
Μετά την Άλωση της Κωνσταντινούπολης, ο σουλτάνος Μωάμεθ Β', στην προσπάθεια του να οικοδομήσει γρήγορα την πόλη, θεώρησε ότι μπορεί να χρειαστεί κάποιο άτομο σαν τον Νοταρά ως μεσολαβητή με τους Έλληνες κατοίκους της πόλης. Όμως, ίσως μετά από πιέσεις σκληροπυρηνικών οθωμανικών κύκλων, διέταξε την εκτέλεση αυτού και των γιων του.
Η σύζυγος του πέθανε ως σκλάβα, στον δρόμο για την Ανδριανούπολη. Δύο μέλη της οικογένειάς του διέφυγαν με γενουατικά πλοία στην Δύση. Η κόρη του Άννα και η θεία της κατέφυγαν στην Βενετία.
Πηγές
* Ιστορία της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας. Α. Α. Βασίλιεφ. Τόμος Β', σελ 357-372. Μετάφραση Δημοσθένη Σαβράμη. Εκδοτικός Οργανισμός Πάπυρος. Αθήνα 1971
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
