Κουρτ Βάλντχαϊμ

.

Ο Κουρτ Γιόζεφ Βάλντχαϊμ (Kurt Josef Waldheim, (21 Δεκεμβρίου 1918 – 14 Ιουνίου 2007) υπήρξε Αυστριακός διπλωμάτης και συντηρητικός πολιτικός. Ήταν Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ από το 1972 μέχρι το 1981 και Πρόεδρος της Αυστρίας από το 1986 μέχρι το 1992.

Γέννηση, σπουδές

Ο Βάλντχαϊμ γεννήθηκε στο Ζανκτ Άντρε-Βέρντερν (Sankt Andrä-Wördern) κοντά στη Βιέννη (Αυστρία) στις 21 Δεκεμβρίου 1918. Την περίοδο 1936-1937 υπηρέτησε στον Αυστριακό Στρατό και στη συνέχεια φοίτησε στην Προξενική Ακαδημία της Βιέννης, απ' όπου αποφοίτησε το 1939. Ήδη από το 1938 είχε κάνει αίτηση εγγραφής στο αυστριακό παράρτημα του NSDAP. Αποφοίτησε από το Πανεπιστήμιο της Βιέννης ως διδάκτωρ της Νομικής το 1944[31].

Δράση στον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο

Στα μέσα της δεκαετίας του '80 ήρθαν στο φως καταγγελίες για το κρυφό ναζιστικό παρελθόν του, την περίοδο 1938-1945, τις οποίες ο ίδιος αρνήθηκε. Μεταξύ άλλων, κατηγορήθηκε ότι διέταξε απελάσεις των Εβραίων της Θεσσαλονίκης (περ. 40.000) στο Άουσβιτς, κάτι που ως σήμερα παραμένει σημείο διαμάχης των ιστορικών.

Στις αρχές του 1941 ο Βάλντχαϊμ αποσπάσθηκε στη Βέρμαχτ και στάλθηκε στο ανατολικό μέτωπο, όπου υπηρέτησε ως διμοιρίτης. Τον Δεκέμβριο του ίδιου έτους τραυματίσθηκε και αποχώρησε από το μέτωπο, όχι όμως και από την ενεργό υπηρεσία: Επέστρεψε σε αυτήν μετά την αποθεραπεία του, το 1942, και στάλθηκε στο βαλκανικό θέατρο επιχειρήσεων της Βέρμαχτ. Υπηρέτησε ως αξιωματικός - σύνδεσμος στη Γιουγκοσλαβία και την Ελλάδα για την Ομάδα Στρατιών Ε΄, την περίοδο 1942-45. Με την κατάρρευση της Ναζιστικής Γερμανίας το 1945 παραδόθηκε στους Βρετανούς στην περιοχή της Καρινθίας όπου είχε καταφύγει ο επικεφαλής του, στρατηγός Αλεξάντερ Λερ (Alexander Löhr), επιδιώκοντας χωριστή ανακωχή με τους Βρετανούς.
Μετά τον Πόλεμο

Ο Βάλντχαϊμ εισήλθε στην διπλωματική υπηρεσία της Αυστρίας στο τέλος του 1945. Από το 1948 ως το 1970 υπηρέτησε σε διάφορες διπλωματικές θέσεις ανά τον κόσμο και το 1970 έγινε μόνιμος αντιπρόσωπος της Αυστρίας στον ΟΗΕ. Στη θέση αυτή παρέμεινε μέχρι το 1971, οπότε ηττάται μεν στις προεδρικές εκλογές που πραγματοποιούνται στη χώρα του, στις οποίες ήταν υποψήφιος, αλλά το ίδιο έτος εκλέγεται Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ, διαδεχόμενος τον Ου Θαντ. Στη θέση αυτή επανεκλέγεται, παρά τις αντιρρήσεις που είχαν ήδη αρχίσει να προβάλλονται, και παραμένει μέχρι το 1986, οπότε και κερδίζει τις προεδρικές εκλογές στη χώρα του. Λίγο αργότερα ο δημοσιογράφος Άλφρεντ Βορμ (Alfred Worm) του αυστριακού περιοδικού "Profil" αποκαλύπτει ότι ο Βάλντχαϊμείχε υπηρετήσει στη Θεσσαλονίκη την περίοδο 1942-43 και γνώριζε τις πράξεις αντιποίνων στις οποίες προέβαινε η Βέρμαχτ για να καταπνίξει τη δράση των Ελλήνων ανταρτών. Το Διεθνές Ιουδαϊκό Συνέδριο τον θεωρεί εγκληματία πολέμου, πράγμα που τον αναγκάζει να χαρακτηρίσει όλο το θόρυβο που είχε ξεσπάσει ως "κακόβουλη και ανυπόστατη πράξη". Ο πρώην καγκελάριος της Αυστρίας Μπρούνο Κράισκι δηλώνει σχετικά: "Δεν θα μας υποδείξει κανείς ποιον θα εκλέξουμε πρόεδρο στη χώρα μας". Ο γνωστός διώκτης των Ναζί Σίμον Βίζενταλ συγκροτεί μια Διεθνή Επιτροπή Ιστορικών η οποία, ύστερα από έρευνες, καταλήγει στο συμπέρασμα ότι "ο Βάλντχαϊμ δεν ήταν αναμεμιγμένος σε εγκλήματα πολέμου και, αν ορισμένα από αυτά υπέπεσαν στην αντίληψή του στα πλαίσια των καθηκόντων του, δεν ήταν σε θέση να αντιδράσει κατ' αυτών".

Ο Βάλντχαϊμ παρέμεινε Πρόεδρος της Αυστρίας ως το 1992. Όταν η θητεία του έληξε, αποφάσισε να μη θέσει εκ νέου υποψηφιότητα και αποσύρθηκε από την πολιτική ζωή.

Πέθανε το 2007 από καρδιακή προσβολή. Ήταν ο μακροβιότερος Αυστριακός πρώην Πρόεδρος και πρώην Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ.
Διευκρινίσεις

Η δεύτερη θητεία του στη Βέρμαχτ (1942-1945) αποτέλεσε αντικείμενο διαξιφισμών και αντεγκλήσεων σε διεθνές επίπεδο κατά τα έτη 1985 και 1986. Το 1985 στην αυτοβιογραφία του έγραψε ότι απαλλάχθηκε από τις στρατιωτικές του υποχρεώσεις ύστερα από τον τραυματισμό του και αφοσιώθηκε στην ολοκλήρωση των νομικών του σπουδών καθώς και στην οικογένειά του (νυμφεύθηκε την Ελίζαμπετ Ρίτσελ στις 19 Αυγούστου στη Βιέννη και το 1945 απέκτησαν την πρώτη τους κόρη, Λιζελότε. Ακολούθησαν δύο ακόμη παιδιά, ο Γκέρχαρντ και η Κρίστα.). Τόσο ο γάμος όσο και η αποφοίτησή του από τη Νομική Σχολή έγιναν πράγματι τις προαναφερθείσες ημερομηνίες. Ωστόσο, το όνομα του υπολοχαγού Βάλντχαϊμ εμφανίζεται αρκετά συχνά από τον ιστορικό Μαρκ Μαζάουερ (Marc Mazower) στο έργο του "Inside Hitler's Greece"[32]. Η φωτογραφία εδώ εμφανίζει τον ρουμανικής καταγωγής Obergruppenführer των SS Άρτουρ Φλεπς (Artur Martin Phleps) με τον Βάλντχαϊμ στην Ποντγκόριτσα του Μαυροβουνίου το 1943. Στο βιογραφικό του, που παρατίθεται στον ιστοχώρο του ΟΗΕ, δεν υπάρχει κανένα βιογραφικό στοιχείο του για την επίμαχη περίοδο 1942-45, πλην της αποφοίτησής του από το πανεπιστήμιο.
Πηγές, Αναφορές

Γερμανική Εθνική Βιβλιοθήκη, Κρατική Βιβλιοθήκη του Βερολίνου, Βαυαρική Κρατική Βιβλιοθήκη, Εθνική Βιβλιοθήκη της Αυστρίας: Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 9 Απριλίου 2014.
«Большая советская энциклопедия» (Ρωσικά) Great Russian Entsiklopedia, JSC. Μόσχα. 1969. Ανακτήθηκε στις 27 Σεπτεμβρίου 2015.
(Γαλλικά) BNF authorities. data.bnf.fr/ark:/12148/cb11928798p. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2015.
SNAC. w6rx9f8b. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
(Αγγλικά) Find A Grave. 19883950. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
(Αγγλικά) Discogs. 1928664. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
filmportal.de. adaf094ff71b4c29a2eec6b089337130. Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
Γερμανική Εθνική Βιβλιοθήκη, Κρατική Βιβλιοθήκη του Βερολίνου, Βαυαρική Κρατική Βιβλιοθήκη, Εθνική Βιβλιοθήκη της Αυστρίας: Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 10 Δεκεμβρίου 2014.
«Большая советская энциклопедия» (Ρωσικά) Great Russian Entsiklopedia, JSC. Μόσχα. 1969. Ανακτήθηκε στις 28 Σεπτεμβρίου 2015.
www.allheadlinenews.com/articles/7007642889.
usatoday30.usatoday.com/news/world/2007-06-14-obituary-waldheim_N.htm.
www.nydailynews.com/news/world/kurt-waldheim-u-n-secretary-general-nazi-collaborator-dies-age-88-article-1.220061.
news.bbc.co.uk/2/hi/europe/6753069.stm.
www.nndb.com/lists/515/000063326/.
www.britannica.com/EBchecked/topic/634429/Kurt-Waldheim.
Γερμανική Εθνική Βιβλιοθήκη, Κρατική Βιβλιοθήκη του Βερολίνου, Βαυαρική Κρατική Βιβλιοθήκη, Εθνική Βιβλιοθήκη της Αυστρίας: Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 30 Δεκεμβρίου 2014.
trove.nla.gov.au/result?q=%22+Waldheim%2C+Kurt.%22.
www.chron.com/disp/story.mpl/world/4891447.html.
www.kwtx.com/home/headlines/Good_Morning_Its_Flag_Day_And_The_Birthday_Of_The_US_Army_158973435.html.
www.friedhoefewien.at.
www.nytimes.com/2007/06/14/world/europe/14cnd-waldheim.html?em&ex=1182052800&en=7d967c0ff4fc22c6&ei=5087.
www.nytimes.com/2013/12/23/business/edgar-m-bronfman-who-brought-elegance-and-expansion-to-seagram-dies-at-84.html.
www.nytimes.com/2014/02/16/arts/music/city-of-dreams-festival-to-be-celebration-and-reckoning.html.
(Γαλλικά) BNF authorities. data.bnf.fr/ark:/12148/cb11928798p. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2015.
historyscoper.com/ahnuldscope.html.
www.dw.de/controversial-former-statesman-kurt-waldheim-dies/a-2609164.
www.rte.ie/news/2007/0614/90068-waldheimk/.
www.infoplease.com/biography/2007-deaths.html.
www.nndb.com/people/561/000025486/.
www.theguardian.com/lifeandstyle/2014/jan/27/will-helen-clark-be-first-woman-to-run-united-nations.
Βιογραφία του Κ. Β. όπως εμφανίζεται στον ιστοχώρο του ΟΗΕ
Marc Mazower Inside Hitler's Greece, Yale University Press, 1995