Ο Άντον Βέμπερν (Anton Friedrich Wilhelm von Webern, Βιέννη, 3 Δεκεμβρίου 1883 – 15 Σεπτεμβρίου 1945) ήταν Αυστριακός συνθέτης.
Βιογραφικά στοιχεία
Γεννήθηκε στη Βιέννη. Σπούδασε σύνθεση υπό τον Άρνολντ Σένμπεργκ (Arnold Schönberg) όπου συναντήθηκε με τον Άλμπαν Μπεργκ (Alban Berg). Και οι δύο αυτές σχέσεις θα ήταν οι πιο σημαντικές στη ζωή του για τη διαμόρφωση της δικής του μουσικής κατεύθυνση. Μετά την αποφοίτησή του, ανέλαβε θέσεις σε θέατρα διαφόρων πόλεων όπως το Ischl, Teplitz, Danzig, Stettin και Πράγα πριν από την επιστροφή του στη Βιέννη. Εκεί βοήθησε τον Σένμπεργκ στην εταιρεία του για ιδιωτικές μουσικές παραστάσεις από το 1918 έως το 1922 και διεύθυνε τη "Συμφωνική Ορχήστρα Εργαζομένων της Βιέννης " από 1922 έως το 1934.
Η μουσική του
Η μουσική του είχε καταγγελθεί ως "πολιτιστικός Μπολσεβικισμός" και "εκφυλισμένη τέχνη" από το Ναζιστικό Κόμμα στη Γερμανία, πριν ακόμα την κατάληψη της εξουσίας στην Αυστρία το 1938. Κατά τη διάρκεια του πολέμου, ωστόσο, η πατριωτική του θέρμη τον οδήγησε στο να εγκρίνει το καθεστώς σε μια σειρά επιστολών, όπου περιγράφεται ο Χίτλερ ως "ο μοναδικός αυτός άνθρωπος" που δημιούργησε "το νέο κράτος" της Γερμανίας. Ως αποτέλεσμα της επισημοποίησης αυτής της επιστολής ήρθε σε δυσκολία να κερδίζει τα προς το ζην, και αναγκαστήκαμε να εργαστεί ως εκδότης και Διορθωτής για την εκδότες, Universal Edition.
Ο Βέμπερν δεν ήταν ιδιαίτερα παραγωγικός συνθέτης. Μόλις τριάντα μία από τις συνθέσεις του είχαν δημοσιευθεί κατά τη διάρκεια της ζωής. Ωστόσο, η επιρροή του για μεταγενέστερους συνθέτες, και ιδιαίτερα για τη μεταπολεμική πρωτοπορία, ήταν τεράστια. Τα ώριμα του έργα, με τη χρήση της δωδεκάφθογγης τεχνικής του Άρνολντ Σένμπεργκ, είναι υφασμένα με σαφήνεια και συναισθηματική ψυχρότητα που επηρέασε σε μεγάλο βαθμό συνθέτες όπως ο Pierre Boulez, Luigi Nono, και Karlheinz Stockhausen.
Όπως σχεδόν κάθε συνθέτης ο οποίος είχε μια καριέρα αξιόλογου χρονικού μήκους, η μουσική του άλλαξε στην πάροδο του χρόνου. Ωστόσο, χαρακτηρίζεται από λακωνική υφή, μέσω της οποίας μπορεί να ακουστεί ξεκάθαρα η κάθε νότα. Χρησιμοποιεί προσεκτικά επιλεγμένα ηχοχρώματα , που συχνά οδηγούσαν σε πολύ λεπτομερείς οδηγίες για τους εκτελεστές της μουσικής του και σε εξελιγμένες ενορχηστρωτικές μεθόδους (π.χ. απαλό παίξιμο πνευστών κλπ), ευρείες μελωδικές γραμμές και συχνά άλματα μεγαλύτερα της οκτάβας.
Τα πρώτα έργα του Βέμπερν χαρακτηρίζονται από ένα όψιμο Ρομαντικό στυλ. Αυτά δεν δημοσιεύονται ούτε εκτελούνται κατά τη διάρκεια της ζωής του, αν και ορισμένα εκτελούνται πλέον σήμερα. Αυτά περιλαμβάνουν το ορχηστικό ποίημα Im Sommerwind (1904) και το Langsamer Satz (1905) για κουαρτέτο εγχόρδων.
Το πρώτο κομμάτι μετά την ολοκλήρωση των σπουδών του με Σένμπεργκ ήταν η Passacaglia για ορχήστρα (1908). Οι αρμονικές του γραμμές, είναι ένα βήμα μπροστά, σε μια πιο προχωρημένη γλώσσα, και η ενορχήστρωση είναι κάπως πιο διακριτική από τις προηγούμενες του ορχηστρικές εργασίες. Ωστόσο, ελάχιστη σχέση έχουν με τα ώριμα του έργα που είναι περισσότερο γνωστά σήμερα. Ένα στοιχείο που είναι χαρακτηριστικό είναι η ίδια η φόρμα από μόνη της : το passacaglia είναι μια φόρμα η οποία χρονολογείται από το 17ο αιώνα, και ένα ιδιαίτερο χαρακτηριστικό γνώρισμα του Βέμπερν στο μετέπειτα έργο του ήταν η χρήση παραδοσιακών τεχνικών σύνθεσης (ειδικά κανόνων) και φόρμας (η συμφωνία, το κονσέρτο, το τρίο και το κουαρτέτο εγχόρδων, το πιάνο και οι ορχηστρικές παραλλαγές) σε μια σύγχρονη και αρμονική μελωδική γλώσσα.
Επί σειρά ετών, ο Βέμπερν έγραψε κομμάτια που ήταν ελεύθερα ατονικά, στο στυλ του Σένμπεργκ. Στο Drei Geistliche Volkslieder (1925) χρησιμοποίησε την δωδεκάφθογγη τεχνική του Σένμπεργκ για πρώτη φορά, και από εκεί και πέρα για πάντα. Το Τρίο Εγχόρδων (1927) ήταν ταυτόχρονα το πρώτο αμιγώς οργανικό του έργο στο οποίο χρησιμοποίησε την δωδεκάφθογγη τεχνική (τα προηγούμενα έργα του ήταν τραγούδια) και το πρώτο σε παραδοσιακή μουσική φόρμα.
Παραπομπές
Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας, Κρατική Βιβλιοθήκη του Βερολίνου, Βαυαρική Κρατική Βιβλιοθήκη, Εθνική Βιβλιοθήκη της Αυστρίας: (Γερμανικά, Αγγλικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 27 Απριλίου 2014.
Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb13901057b. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2015.
«Anton Webern». (Ολλανδικά) RKDartists. 294894.
Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας, Κρατική Βιβλιοθήκη του Βερολίνου, Βαυαρική Κρατική Βιβλιοθήκη, Εθνική Βιβλιοθήκη της Αυστρίας: (Γερμανικά, Αγγλικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 11 Δεκεμβρίου 2014.
«Большая советская энциклопедия» (Ρωσικά) The Great Russian Encyclopedia. Μόσχα. 1969. Ανακτήθηκε στις 28 Σεπτεμβρίου 2015.
«Большая советская энциклопедия» (Ρωσικά) The Great Russian Encyclopedia. Μόσχα. 1969. Ανακτήθηκε στις 27 Σεπτεμβρίου 2015.
Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας, Κρατική Βιβλιοθήκη του Βερολίνου, Βαυαρική Κρατική Βιβλιοθήκη, Εθνική Βιβλιοθήκη της Αυστρίας: (Γερμανικά, Αγγλικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 31 Δεκεμβρίου 2014.
LIBRIS. 2 Οκτωβρίου 2012. libris.kb.se/katalogisering/nl023tg62d5rs14. Ανακτήθηκε στις 24 Αυγούστου 2018.
Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb13901057b. Ανακτήθηκε στις 10 Οκτωβρίου 2015.
(Γαλλικά) B.R.A.H.M.S.. anton-webern. Ανακτήθηκε στις 5 Απριλίου 2022.
The Fine Art Archive. cs.isabart.org/person/112330. Ανακτήθηκε στις 1 Απριλίου 2021.
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License
