.
Το πέσο (peso, αρχικά δημιουργήθηκε ως nuevo peso argentino δηλ. νέο αργεντίνικο πέσο ή μετατρέψιμο πέσο) είναι το νόμισμα της Αργεντινής. Ο κωδικός του ISO 4217 είναι ARS και το τοπικό σύμβολο που χρησιμοποιείται είναι $. Υποδιαιρείται σε 100 σεντάβος (centavos). Το όνομα πέσο είχαν επίσης πολλά παλαιότερα νομίσματα της Αργεντινής.
Ιστορία
Πέσο πριν από το 1826
Το πέσο ήταν το όνομα που χρησιμοποιούνταν για το ισπανικό κέρμα των 8 ρεαλίων. Έπειτα από την ανεξαρτησία της Αργεντινής, η χώρα απέκτησε δικά της νομίσματα τα ριάλ Αργεντινής, σολ Αργεντινής και εσκούδα. Τα ασημένια ρεάλια (κέρματα) ονομαστικής αξίας 8 έγιναν γνωστά ως πέσος. Τα κέρματα αυτά παρέμειναν σε κυκλοφορία ως το 1881.
Πέσο Φουέρτε, 1826–1881
Το 1826 άρχισαν να κυκλοφορούν δύο σειρές χαρτονομισμάτων, με ονομαστική αξία σε πέσος. Το ένα από αυτά ήταν το μετατρέψιμο πέσο φουέρτε ($F). Τα 17 πέσος φουέρτε ήταν ίσα σε αξία με μία ισπανική ουγγιά (27,0643 γραμμάρια) ή 0.916 καθαρού χρυσού. Αυτό άλλαξε το 1864 και η ισοτιμία μειώθηκε στα 16 πέσος φουέρτε για 1 ουγγιά χρυσού. Αντικαταστάθηκε από το πέσο μονέδα νασιονάλ το 1881.
Πέσο Μονέδα Κοριέντε, 1826–1881
Το πέσο μονέδα κοριέντε ($m/c) κυκλοφόρησε κι αυτό το 1826 χωρίς να είναι όμως μετατράψιμο. Ξεκίνησε ως ίσης αξίας με το πέσο φουέρτε, ωστόσο υποτιμήθηκε και το 1881 αντικαταστάθηκε από το πέσο μονέδα νασιονάλ σε αναλογία 25 προς 1.
Πέσο Μονέδα Νασιονάλ, 1881–1969
Η Αργεντινή δεν εισήλθε στο δεκαδικό σύστημα παρά μόνο μετά το 1881. Το πέσο μονέδα νασιονάλ (m$n ή $m/n) αντικατέστησε τα νομίσματα που ήταν νωρίτερα και το 1 πέσο μονέδα νασιονάλ = 8 ρεάλια= 1 πέσο φουέρτε = 25 πέσο μονέδα κοριέντε. Το πέσο Μονέδα Νασιονάλ ήταν ασημένιο αρχικά, σταμάτησε όμως να φτιάχνεται από άργυρο εξαιτίας της οικονομικής κρίσης στα τέλη του 19ου αιώνα.
Πέσο Όρο Σεγιάδο, 1881–1929
Το πέσο όρο σεγιάδο ήταν ένα νόμισμα το οποίο ήταν ίσο με 1,4516 γραμμάρια καθαρού χρυσού.
Πέσο Λέι, 1970–1983
Το πέσο λέι 18.188 (απλώς καλούνταν πέσο λέι), αντικατέστησε το προηγούμενο νόμισμα σε ισοτιμία 1 πέσο λέι = 100 πέσο μονέδα νασιονάλ.
Αργεντίνικο πέσο 1983–1985
Το πέσο αρχεντίνο ($a) του 1983 αντικατέστησε το προηγούμενο νόμισμα σε ισοτιμία 1 πέσο αρχεντίνο = 10.000 πέσο λέι. Το νόμισμα ταυτίστηκε με την έλευση της δημοκρατίας στη χώρα, όμως οι συνεχείς υποτιμήσεις στο νόμισμα επέβαλαν την αντικατάστασή του το 1985.
Αουστράλ, 1985–1991
Το αουστράλ (A με μία επιπλέον οριζόντια γραμμή) αντικατέστησε το προηγούμενο νόμισμα σε ισοτιμία 1 αουστράλ = 1000 πέσο. Στη διάρκεια της κυκλοφορίας του αουστράλ, η Αργεντινή υπέφερε από υπερπληθωρισμό. Οι υποτιμήσεις επέβαλαν την κυκλοφορία νέων χαρτονομισμάτων των 10.000, 50.000 και 500.000 αουστράλες) και για πρώτη φορά οι επαρχίες εισήγαγαν δικό τους νόμισμα .
Μετατρέψιμο Πέσο 1992–σήμερα
Το σημερινό πέσο ήταν διάδοχος του αουστράλ σε ισοτιμία 1 πέσο = 10.000 αουστράλες. Πολλές φορές αναφέρεται ως μετατρέψιμο πέσο, καθώς η Κεντρική Τράπεζα όρισε σταθερή ισοτιμία του 1 πέσο έναντι του Δολαρίου των ΗΠΑ: 1 πέσο = 1 Δολάριο των ΗΠΑ. Το αποτέλεσμα ήταν να υπάρχει χαρτονόμισμα των 10.000.000.000.000 πέσο μονέδα νασιονάλ. Ωστόσο αυτή η σταθερή αξία έπαψε να υπάρχει μετά την οικονομική κρίση του 2001.
Από τον Ιανουάριο του 2002 το πέσο υποτιμήθηκε κατά 75%. Το πέσο με τη μεγαλύτερη αξία σήμερα είναι αυτό των 100 πέσος (AR$100), το οποίο αξίζει μόνο γύρω στα 10 αμερικανικά δολάρια (US$10) - ( Σεπτέμβριος 2015). Οι τιμές στην Αργεντινή είναι χαμηλότερες από ότι στις ΗΠΑ.
Κέρματα
Το 1992 κυκλοφόρησαν κέρματα των 1, 5, 10, 25 και 50 σεντάβος και το 1994 κυκλοφόρησαν κέρματα του 1 πέσο. Τα κέρματα του 1 σεντάβο έχουν πια αποσυρθεί και δεν κυκλοφορούν.
Κέρματα που κυκλοφροούν Ονομαστική αξία Εμπρόσθια όψη Πίσω όψη
1 σεντάβο
5 σεντάβος
10 σεντάβος
25 σεντάβος
50 σεντάβος
1 πέσο
Το 1994 κυκλοφόρησαν αναμνηστικά νομίσματα των 2 και των 5 πέσο, φτιαγμένα από νικέλιο, για να τιμήσουν το Σύνταγμα. Υπάρχουν επίσης και άλλα αναμνηστικά νομίσματα, που κυκλοφόρησαν ελάχιστα για να τιμήσουν πρόσωπα, όπως ο Μπόρχες και η Εβίτα Περόν ή και γεγονότα.
Αναμνηστικά κέρματα Ονομαστική αξία Μπροστινή όψη Πίσω όψη
2 πέσος
5 πέσος
Τραπεζογραμμάτια
Το 1992 κυκλοφόρησαν χαρτονομίσματα ονομαστικής αξίας των 1, 2, 5, 10, 20, 50 και 100 πέσος. Τα χαρτονομίσματα του 1 πέσο αντικαταστάθηκαν από ένα αντίστοιχο κέρμα το 1994.
Αναφορές
Cunietti-Ferrando, Arnaldo J.: Monedas de la Republica Argentina desde 1813 a nuestros Dias. Cooke & Compañia. Editores Numismaticos, Buenos Aires, 1978.
Cunietti-Ferrando, Arnaldo J.: Monedas y Medallas. Cuatro siglos de historia y Arte. Coins and Medals. Four centuries of history and art. Manrique Zago ediciones, Buenos Aires, 1989.
Janson, Hector Carlos: La Moneda Circulante En El Territorio Argentino 1767-1998. Buenos Aires, 1998.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Ιστορικοί και σύγχρονοι τραπεζογραμματίων από την Αργεντινή (Γερμανικά) (Αγγλικά)
Χώρες της Νότιας Αμερικής Κράτη και Εξαρτημένες Περιοχές που μπορεί να θεωρηθούν τμήματα και άλλης ηπείρου γράφονται με πλάγια γραφή Ανεξάρτητα Κράτη: Αργεντινή | Βενεζουέλα | Βολιβία | Βραζιλία | Γουιάνα | Ισημερινός | Κολομβία | Ουρουγουάη | Παναμάς | Παραγουάη | Περού | Σουρινάμ | Τρινιντάντ και Τομπάγκο | Χιλή Εξηρτημένα εδάφη: Αρούμπα (Ολλανδία) | Γαλλική Γουιάνα (Γαλλία) | Ολλανδικές Αντίλλες (Ολλανδία) | Νότιος Γεωργία και Νότιοι Σάντουιτς Νήσοι (Ηνωμένο Βασίλειο) | Νήσοι Φώκλαντ (Ηνωμ. Βασίλειο) Χώρες της Κεντρικής Αμερικής | Χώρες της Βόρειας Αμερικής |
Hellenica World - Scientific Library
Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License