Η Ανταρκτική ή Ανταρκτίδα είναι η έκτη ήπειρος της γης και είναι η περιοχή γύρω από το Νότιο Πόλο. Η έκτασή της είναι περίπου 14 εκατ. τετρ. χλμ. Για τη διαμόρφωσή της και ειδικά των ακτών της, λίγα πράγματα είναι γνωστά. Πιστεύεται ότι η ήπειρος ήταν, στο μακρινό παρελθόν, προέκταση της αμερικανικής ηπείρου. Αυτό το συμπέρασμα βγαίνει κυρίως από τα νησιά της. Περιτριγυρίζεται από το Νότιο Παγωμένο Ωκεανό και λίγα νησιά (π.χ. το νησί Ρος). Ο Νότιος Πόλος βρίσκεται στο κέντρο ενός οροπεδίου ύψους 2.000 μ. περίπου, που περιβάλλεται από πολύ ψηλά και απότομα βουνά. Η θερμοκρασία της Ανταρκτικής (- 91° Κελσίου το 1957) είναι χαμηλότερη από τη θερμοκρασία της Αρκτικής. Σκεπάζεται από πάγους και έχει 6 μήνες ημέρα και 6 μήνες νύκτα.

Μια ομάδα από τα νησιά που την περιτριγυρίζουν χωρίζονται από την κυρίως ήπειρο με τον πορθμό Μπάνσφιλντ. Άλλα νησιά είναι τα ηφαιστειογενή Μπάλλενυ, τελείως ακατοίκητα, που κυρίως είναι ορεινοί όγκοι, οι νησίδες Μάκερι κ.ά. Υπάρχουν άλλα δυο νησιά στη θάλασσα Ρος, που έχουν τα ονόματα των δύο εξερευνητών Ρος και Σκωτ. Στο Ρος υπάρχει το ενεργό ηφαίστειο Έρεβος ύψους 4.000 μ. Έχει διαπιστωθεί ότι σχεδόν όλη η ήπειρος βρίσκεται σ' ένα απέραντο υψίπεδο ύψους 2.000 μ. Η μεγαλύτερη γνωστή οροσειρά εκτείνεται από το βόρειο ακρωτήριο περνά τη Γη της Βικτωρίας και χάνεται στα Ν.Α. Έχει μήκος 1.800 χλμ. και οι ψηλότερες κορυφές της στα 4.500 μ. είναι τα όρη Ντισκόβερυ και Μέλμπουρν. Μια δεύτερη οροσειρά είναι της Βασίλισσας Μωντ.

Το 1947 ανακαλύφτηκε στην Ανατολική Ανταρκτική από αεροπλάνο μια απέραντη περιοχή χωρίς πάγους, η όαση Μπώνγκερ. Αυτή περιβάλλεται από βράχους και έχει τρεις μεγάλες λίμνες και είκοσι μικρότερες με γλυκό νερό. Σοβιετική αποστολή με τον καθηγητή Λιάλωφ εξερεύνησε το 1957 την όαση και βρήκε ότι έχει μήκος 60 χλμ. και πλάτος 20 χλμ.

Για το κλίμα της Ανταρκτικής είναι γνωστό ότι η θερμοκρασία στις ακτές κατεβαίνει στους - 60° Κελσίου. Η χειμερινή περίοδος είναι από Απρίλιο έως Νοέμβριο. Η βροχή σχεδόν είναι άγνωστη, αλλά οι χιονοθύελλες και οι ισχυροί άνεμοι πολύ συχνοί. Οι άνεμοι αυτοί ευεργετούν από την άποψη του σχηματισμού σταθερού πάγου στις ακτές και απομακρύνουν τα παγόβουνα.

Για το φυτικό και ζωικό της βασίλειο ακόμη και για την εκεί ανθρώπινη παρουσία λίγα πράγματα υπάρχουν. Τα φυτά είναι μόνο βρύα και λειχήνες. Φυσικά απολιθώματα δείχνουν, όμως ότι στο παρελθόν υπήρχε εκεί τροπική βλάστηση. Τα μόνα ζώα που υπάρχουν είναι μερικά άπτερα έντομα. Όσο για τους ανθρώπους υπάρχουν μόνο μερικοί φαλαινοθηρικοί σταθμοί, αν και πιστεύεται ότι η ήπειρος μπορεί να γίνει κατοικήσιμη.

Όσον αφορά όμως τον πλούτο των θαλασσών της και τον ορυκτό της πλούτο, αυτοί είναι τεράστιοι. Υπάρχει μεγάλος αριθμός από πιγκουίνους, φώκιες, φάλαινες και θαλάσσια πουλιά. Όσο για μέταλλα έχει πλούσια κοιτάσματα από γαιάνθρακες, σίδερο νικέλιο, χαλκό κ.ά.

Η εξερεύνηση της Ανταρκτικής ήταν δυσκολότερη από αυτήν της Αρκτικής ζώνης, γιατί εκεί το κρύο είναι πάρα πολύ δυνατό και το έδαφος ανώμαλο. Πρώτος ο Γάλλος Υβ Ζοζέφ Καργκελόν (1771) και μετά ο Άγγλος Τζαίημς Κουκ (1773), ο Ρώσος Μπελλινγκχάουζεν (1820), ο Άγγλος Μπίσκοτ το 1832 την ονόμασε Γη Έντερμπυ. Ακολούθησαν ο Γάλλος Ντ' Υβρίλ (1840), ο Αμερικανός Ουίλκες (1838), ο Άγγλος Ρος (1840), οι Ουέντελ Μπίσκε και Μπάλεν (1892), οι Φ.Α. Κουκ και Άμουνδσεν (1895), ο Άγγλος Ρόμπερτ Φάλκον Σκοτ το 1910 και πάρα πολλοί άλλοι.

Πρώτος στο νότιο πόλο της γης έφτασε ο Άμουνδσεν το 1911. Από τότε η εξερεύνηση συνεχίζεται, διάφορες χώρες έχουν χωρίσει την Ανταρκτική σε μέρη και στέλνουν εκεί επιστήμονες.

Αρκτική