.
O Γουίλιαμ Σόμερσετ Μομ (William Somerset Maugham, 25 Ιανουαρίου 1874 – 16 Δεκεμβρίου 1965) ήταν Άγγλος θεατρικός συγγραφέας, μυθιστοριογράφος και διηγηματογράφος. Ήταν από τους πιο δημοφιλείς συγγραφείς της εποχής του και λέγεται ότι ήταν ο πιο ακριβοπληρωμένος συγγραφέας κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1930. Πολλά έργα του έχουν μεταφερθεί στον κινηματογράφο.
Βιογραφία
Γεννήθηκε στο Παρίσι και ήταν ιρλανδικής καταγωγής. Ήταν το τέταρτο απ' τα έξι παιδιά του νομικού συμβούλου της βρετανικής πρεσβείας. Όταν σε ηλικία δέκα χρονών έχασε τους γονείς του πήγε στην Αγγλία. Σπούδασε ανθρωπιστικές σπουδές για ένα χρόνο στη Χαϊδελβέργη και ύστερα ιατρική, την οποία όμως εγκατέλειψε μετά την επιτυχία των μυθιστορημάτων του. Το 1903 έγραψε το πρώτο του θεατρικό (A man of honour) κι ακολούθησαν κι άλλα. Το 1917 βρέθηκε στη Ρωσία ως βρετανός πράκτορας και κάλυψε τα γεγονότα της Οκτωβριανής επανάστασης ως ρεπόρτερ. Πέθανε στη Νίκαια της Γαλλίας σε ηλικία 91 χρονών.
Ο Σόμερσετ Μομ ήταν ένας από τους δημοφιλέστερους (και καλύτερα αμειβόμενους) συγγραφείς της εποχής του. Παρά την τεράστια όμως επιτυχία της πρόζας του και των θεατρικών του έργων, ποτέ δεν κέρδισε την ανεπιφύλακτη αναγνώριση των κριτικών και των ομότεχνών του. Έγραψε σε ύφος παραδοσιακό και απολύτως κατανοητό σε εποχή κατά την οποία άρχισε να εμφανίζεται η μοντέρνα μορφή λογοτεχνίας των Ουίλιαμ Φόκνερ, Τζέιμς Τζόις, Βιρτζίνια Γουλφ κ.λ.. Ο ίδιος έλεγε για τον εαυτό του : «Είμαι στην πρώτη σειρά των δευτέρας τάξεως συγγραφέων».
Πρωτότυπος, φλεγματικός και κοσμοπολίτης, ταξίδευε και παρατηρούσε (διακρίνεται για τη βαθιά γνώση της ανθρώπινης φύσης), σατίριζε κυνικά και ανάλαφρα τα ήθη της ανώτερης αγγλικής τάξης καθώς και τις σχέσεις των δύο φύλων του. Το ημιαυτοβιογραφικό μυθιστόρημά του Ανθρώπινη Δουλεία και το Στην Κόψη του Ξυραφιού είναι από τα γνωστότερα έργα του. Πέθανε πλήρης ημερών στις 16 Δεκεμβρίου του 1965 σε ηλικία 91 ετών[1].
Έργα
Μυθιστορήματα
Liza of Lambeth (Η Λίζα από το Λάμπεθ, 1897)
Mrs Craddock (Η κυρία Κράντοκ, 1902)
The Magician (Ο μάγος, 1908)
Of Human Bondage (Ανθρώπινη Δουλεία, 1915)
The moon and the sixpence (Το φεγγάρι και μια πεντάρα, 1919)
The painted veil (Το βαμμένο πέπλο, 1925)
Ashenden οr Τhe British Agent (Ασέντεν ή Ο Βρετανός πράκτορας, 1928)
Cakes and ale (Κέικ και μπύρα, 1930)
The Narrow Corner (Η μικρή γωνιά, 1932)
Christmas Holiday (Χριστουγεννιάτικες διακοπές, 1939)
The razor's edge (Στην κόψη του ξυραφιού, 1944)
Θεατρικά
Lady Frederik (Λαίδη Φρέντερικ, 1907)
The explorer (Ο εξερευνήτης, 1908)
The Tenth Man (Ο δέκατος άνθρωπος, 1913)
The Land of Promise (Η Γη της Επαγγελίας, 1913)
Our betters (Οι καλύτεροί μας, 1917)
The Circle (Ο κύκλος, 1921)
East of Suez (Ανατολικά του Σουέζ, 1922)
Caesar's Wife (Η γυναίκα του Καίσαρα, 1922)
Rain (Η βροχή, 1923)
The letter (Το γράμμα, 1927)
The constant wife (Η σταθερή σύζυγος, 1927)
The sacred flame (Η ιερή φλόγα, 1928)
For Services Rendered (Διά παρασχεθείσας υπηρεσίας, 1932)
Η Θεατρίνα - Actress (Δημοσίευση στην Αθήνα 1957)
Ελληνικές μεταφράσεις
Η Λίζα από το Λάμπεθ, μετάφρ. Σπ. Γεροδήμου (εκδ. «Γαλαξίας»)
Ανθρώπινη Δουλεία, μετάφ. Γιάννης Λάμψας ("Μπεργαδή")
Το φεγγάρι και μιά πεντάρα, μετάφ. Μ.Πολίτη ("Γκοβόστης")
Το βαμμένο πέπλο
μετάφ. Μαν. Κορνήλιος (εκδ. «Κραναός»)
μετάφ. Γ. Ανδρικόπουλος ως Επικίνδυνο πέρασμα («Κ.Μ.»)
Ασέντεν ή Ο Βρετανός πράκτορας, μετάφ. Γιώργος Ασπροποταμίτης (εκδ. «Αργώ»)
Kουαρτέττο, μετάφ. Άρης Δικταίος (δεν αναφέρεται εκδότης· Aθήνα 1955)
Κέικ και μπύρα ή Κρυφες επιθυμίες, μετάφ. Δ. Κωνσταντινίδης ως Οικογενειακός φίλος (εκδ. «Ορφεύς»)
Η μικρή γωνιά, μετάφ. Κοσμάς Πολίτης ως Σε μια γωνιά της γης (εκδ. «Θεωρία»)
Χριστουγεννιάτικες διακοπές, μετάφ. Στέλλα Βουρδουμπά ως Διακοπές στο Παρίσι (Γκοβόστης)
Στην κόψη του ξυραφιού : Ανν.Φερτάκη ("Άγκυρα")
Στην κόψη του ξυραφιού : Πολύβιος Ιωαννίδης ("Φίλοι του Βιβλίου") 1947
Επιλογές διηγημάτων του Μομ μεταφράστηκαν από τον Άρη Δικταίο ("Σ.Ι.Ζαχαρόπουλος"), Γιάννη Λο Σκόκο ("Άγκυρα"), Δ.Κωνσταντινίδη ("Δαμιανού"), Αλ.Παναγή ("Πατάκη")
Γκωγκέν (Γκοβόστης) 1969
Χονολουλού και άλλα διηγήματα, εκδ. «`Αγρα», Αθήνα 2015
Παραπομπές
Φεύγουν από τη ζωή πολυσχιδείς προσωπικότητες, Ιστορικό Λεύκωμα 1965, σελ. 150-151, Καθημερινή (1997)