ART

 

Γεγονότα, Hμερολόγιο

 

.

Ο Στέργιος (Τέγος) Σαπουντζής (1877 - 1961) ήταν σημαντικός Μακεδονομάχος από το Γκορνίτσοβο (Κέλλη) Φλώρινας.

Βιογραφικά στοιχεία

Ο Στέργιος Σαπουντζής γεννήθηκε το 1877[1] στο Γκορνίτσοβο (Κέλλη) Φλώρινας. Στις αρχές της δεκαετίας του 1890 ολόκληρη η οικογένειά του, με τον πατέρα του Αναστάσιο και τον αδελφό του Θωμά μετακόμισε στη Φλώρινα, καθώς στο Γκορνίτσοβο (Κέλλη) οι Έλληνες κινδύνευαν από τις Βουλγαρικές επιθέσεις. Η οικογένειά του μάλιστα είχε καταστεί στόχος των Βουλγάρων κομιτατζήδων και πρόσφατα είχε δολοφονηθεί ο συγγενής τους, Χρήστος Σαπουντζής. Στη Φλώρινα νυμφεύθηκε το 1893, αλλά η σύζυγός του πέθανε κατά τη γέννα του παιδιού τους. Στη συνέχεια νυμφεύθηκε την Αναστασία και απέκτησε τρία παιδιά, την Δωροθέα που πέθανε στα 9 της, τον Περικλή που πέθανε μωρό, και την Αθηνά. Στη Φλώρινα ο Τέγος Σαπουντζής ανέπτυξε έντονη οικονομική δραστηριότητα. Κατάφερε να κάνει περιουσια, δημιουργώντας τους Μύλους Σαπουντζή, τα Αμπέλια Σαπουντζή αλλά να ασχοληθεί με το εμπόριο κτηνοτροφικών προϊόντων. Έκτισε ένα απο τα πιο όμορφα αρχοντικά της Φλώρινας, το οποίο κοσμεί σήμερα την πόλη μπροστά απο τον Σακουλέβα στην περιοχή Γιάζι.

Στέργιος Σαπουντζής

Στέργιος Σαπουντζής, πρώτος δήμαρχος Φλωρίνης 1912

Μακεδονικός αγώνας

Ο Τέγος Σαπουντζής διατέλεσε διευθυντής του Εθνικού Κέντρου Φλωρίνης και ανέλαβε να συντονίζει τις Ελληνικές κινήσεις στην περιοχή της Φλώρινας.[2][3][4] Από τη θέση αυτή, συνεργάστηκε στενά μέσω αλληλογραφίας, με τους Παύλο Μελά και Ίωνα Δραγούμη και οργανώθηκε στο δίκτυο της "Άμυνας" που λειτουργούσε ως αντικατασκοπεία προκειμένου να διευκολύνει τις επιχειρήσεις των Ελλήνων ανταρτών.

Οργάνωσε και συντόνισε την εκτέλεση του αρχικομιτατζή Τζόλε Γκ. Στόιτσεφ, το Δεκέμβριο του 1909, ενώ ο τελευταίος βρίσκονταν με συνεργάτες του σε καφενείο της πλατείας Ομονοίας της Φλώρινας. Οι Οθωμανικές αρχές τον συνέλαβαν με την κατηγορία του ηθικού αυτουργού στη δολοφονία και τον μετέφεραν στο Μοναστήρι για να δικαστεί. Τελικά, αθωώθηκε χάρη στην καλή γνώση της τουρκικής γλώσσας και του Οθωμανικού δικαίου, αλλά και χάρη στη φιλία του με τον μπέη της Φλώρινας.

Κατά τον Α΄ Βαλκανικό Πόλεμο συνελήφθη από τις Οθωμανικές αρχές μαζί με άλλους προεστούς της Φλώρινας και κρατήθηκαν σε ειδικό χώρο στο Μοναστήρι. Όταν όμως άρχισε η Οθωμανική οπισθοχώρηση, αφέθηκαν ελεύθεροι και επέστρεψαν στην πόλη της Φλώρινας. Στη συνέχεια προέβη σε έναν αγώνα δρόμου, προκειμένου να προλάβει την παράδοση της πόλης στα Ελληνικά στρατεύματα, πρωτού εισέλθουν στην πόλη η Σέρβοι. Μαζί με τον μητροπολίτη Φλωρίνης και Μογλενών Πολύκαρπο και άλλους προύχοντες, συνάντησε τον Γιουσούφ, μπέη της πόλης και του ζήτησαν να δηλώσει τους όρους παράδοσης της πόλης σε Ελληνικά χέρια. Ο Γιουσούφ μπέης ανταποκρίθηκε, θέτοντας τους όρους του, ώστε να μην κινδυνεύσουν οι μουσουλμάνοι της περιοχής. Τότε, ο Τέγος Σαπουντζής με τον Μητροπολίτη Πολύκαρπο και τους άλλους προεστούς, έστειλαν αμέσως απεσταλμένο στο Ελληνικό στρατιωτικό απόσπασμα υπό τον υπίλαρχο Ι. Άρτη που είχε στρατοπεδεύσει στο Σοροβίτσι (Αμύνταιο) και τον ανάγκασαν ουσιαστικά να προελάσει εσπευσμένα στην πόλη της Φλώρινας και να την απελευθερώσει, πριν τον ερχομό των Σέρβων.[5][6]

Υπήρξε ο πρώτος Έλληνας δήμαρχος της Φλώρινας, μετά την απελευθέρωση της πόλης από τους Τούρκους, από το 1912 έως το 1922. Στη γενέτειρά του Κέλλη, σήμερα, έχει στηθεί άγαλμά του. [7] Τιμήθηκε με παράσημο για την προσφορά του στο Μακεδονικό Αγώνα και στους Βαλκανικούς Πολέμους.

Το 1941, όταν η Φλώρινα καταλήφθηκε από τους Γερμανούς Ναζιστές αποτέλεσε έναν από τους κύριους στόχους των κατακτητών, αλλά διέφυγε τη σύλληψη. Στη συνέχεια οι Γερμανοί επίταξαν την οικία του και τη λεηλάτησαν. Πέθανε το 1961 στη Λάρισα, όπου νοσηλεύονταν, από καρκίνο και τάφηκε στον Άγιο Γεώργιο Φλωρίνης.

Παραπομπές

↑ Εκλογικός κατάλογος του δήμου Φλώρινας του 1914
↑ Ιωάννης Σ. Κολιόπουλος (επιστημονική επιμέλεια), Αφανείς, γηγενείς Μακεδονομάχοι, Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών, University Studio Press, Θεσσαλονίκη, 2008, σσ. 168, 169
↑ Γεώργιος Πετσίβας (επιμέλεια), Ιωάννη Καραβίτη, Ο Μακεδονικός Αγών, Αθήνα 1994, τόμος Α΄, σελ. 314
↑ Γενικό Επιτελείο Στρατού, Διεύθυνσις Ιστορίας Στρατού, Ο Μακεδονικός Αγών και τα εις Θράκην γεγονότα, Αθήνα 1979, σελ. 222
↑ Παναγιώτης Δραγουμάνος, Συνταγματάρχης εν αποστρατεία, Ιστορικαί σημειώσεις
↑ Γ. Χ. Μόδης, Πώς παραδόθηκε η Φλώρινα
↑ ανακοίνωση του Προέδρου της Ιεράς Δρυός Κέλλας, Θεόδωρου Δ. Κύρκου για τα Ελευθέρια Κέλλας 5 και 6 Νοεμβρίου 2010

Σαπουντζής Αντώνης
Σαπουντζής Γρηγόριος
Σαπουντζής Πανούσης
Σαπουντζής Στέργιος

Μακεδονομάχοι

Έλληνες

Κόσμος

Αλφαβητικός κατάλογος

Hellenica World - Scientific Library

Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License