Η Αρτοτίνα είναι ορεινό χωριό του νομού Φωκίδας, όπου και γεννήθηκε ο ήρωας Αθανάσιος Διάκος. Είναι χτισμένη σε υψόμετρο 1.180 μέτρων (μέσο σταθμικό υψομέτρου) στις δυτικές πλαγιές των Βαρδουσίων, πολύ κοντά στην υψηλότερη κορυφή τους, και αποτελεί έναν από τους πιο ορεινούς οικισμούς της Ελλάδας. Πολύ κοντά στην πρωτεύουσα του νομού Φωκίδος, την Άμφισσα, στην πόλη της Ναυπάκτου και με πρόσβαση και από την περιοχή της Λαμίας. Ένας ορεινός προορισμός για κάθε εποχή, αφού το χειμώνα το χιόνι είναι πυκνό και η θέα στα Βαρδούσια εκπληκτική, ενώ το καλοκαίρι ο καθαρός αέρας και η ησυχία προσελκύουν εκατοντάδες παραθεριστές.

View Larger Map

Η Αρτοτίνα ανήκει στο δήμο Βαρδουσίων και ο πληθυσμός της σύμφωνα με την απογραφή του 2001 είναι 499 κάτοικοι. Πολύ κοντά στον οικισμό βρίσκεται το μοναστήρι του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου, στο οποίο μόνασε ο Αθανάσιος Διάκος. Η Αρτοτίνα είναι γενέτειρα του ήρωα Αθανάσιου Διάκου, αν και η Άνω Μουσουνίτσα του δήμου Καλλιέων, που βρίσκεται στην ανατολική πλευρά των Βαρδουσίων,υποστηρίζει πως ο ήρωας, λόγω καταγωγής του πατέρα του από εκεί, γεννήθηκε στο εν λόγω μέρος. Ιστορικές μαρτυρίες, στοιχεία και η λαογραφική παράδοση συνηγορούν πως γενέτειρα ήταν η Αρτοτίνα.

Η Αρτοτίνα, εκτός από του Αθανασίου Διάκου, είναι γενέτειρα και πολλών άλλων οπλαρχηγών και καπετανέων της Επαναστάσεως του 1821 μεταξύ των οποίων και οι : Λουκάς Καλιακούδας, συμπολεμιστής του Λάμπρου Κατσώνη, ο Δήμος Σκαλτσάς, ο Ιωάννης Ρούκης, ο Ανδρίτσος Σιαφάκας και ο Γεράντωνος . Γι' αυτό και παλαιότερα το αποκαλούσαν "καπετανοχώρι" της περιοχής.

Το χωριό έχει 2 Πολιτιστικούς Συλλόγους, το Σύλλογο Αρτοτινών της Αθήνας "Ο Αθανάσιος Διάκος" και το Σύλλογο Αρτοτινών του Μεσολογγίου "Άγιος Ιωάννης ο Πρόδρομος", χορευτικό όμιλο, βιβλιοθήκη και λαογραφικό μουσείο, το οποίο στεγάζεται στο σωζόμενο και πρόσφατα ανακαινισμένο αρχοντικό του οπλαρχηγού Ανδρ. Σιαφάκα, ενώ συντηρείται και το παλαιό κτίριο του σχολείου! Στην πλατεία υπάρχει προτομή του Αθανάσιου Διάκου, δωρεά της Δωρικής Αδελφότητας το 1930, και ο Ιερός Ναός του "Αγίου Γεωργίου", πολιούχου του χωριού .

Σε μικρή απόσταση από το χωριό βρίσκεται η Ιερά Μονή του Αγίου Ιωάννου του Προδρόμου, όπου σώζεται μέχρι σήμερα το κελί στο οποίο μόνασε ο Διάκος.

Στην Αρτοτίνα γίνεται πανηγύρι στις 29 Αυγούστου, ημέρα που εορτάζεται η μνήμη της αποτομής της Τιμίας κεφαλής του Προδρόμου και Βαπτιστού Ιωάννου . Κατά την ημέρα αυτή γίνεται Αρχιερατική Θεία Λειτουργία μετ' αρτοκλασίας στην Ι. Μ. Τιμίου Προδρόμου. Κωλυομένου του Μητροπολίτη, πρΐσταται Αρχιμανδρίτης της Ιεράς Μητροπόλεως, πλαισιούμενος από πολλούς ιερείς της ευρύτερης περιοχής. Στη Θ. Λειτουργία παρίστανται οι Πολιτικές και Αστυνομικές Αρχές της περιοχής, μετά το τέλος της οποίας τελείται επιμνημόσυνη δέηση στον ανδριάντα του Αθανασίου Διάκου, που βρίσκεται μπροστά στο σωζόμενο κελί του. Το βράδυ της ίδιας μέρας κορυφώνονται οι καλοκαιρινές εκδηλώσεις του χωριού και των Συλλόγων του χωριού με το [Φλάμπουρο]: το χορευτικό της Αρτοτίνας, μαζί με όσους από τους επισκέπτες επιθυμούν, χορεύουν από νωρίς το απόγευμα μέχρι αργά το βράδυ στην πλατεία του χωριού, γύρω από τη στήλη με την προτομή του Αθανασίου Διάκου. Το γλέντι συνεχίζεται μέχρι τις πρώτες πρωινές ώρες!

Παραπομπές
Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Δήμος Βαρδουσίων - Αρτοτίνα