Άγιος Θωμάς Βοιωτίας

.

Περιφέρεια : Στερεάς Ελλάδας
Νομός : Βοιωτίας

Ο Άγιος Θωμάς είναι χωριό (μεγάλος οικισμός) στο νομό Βοιωτίας. Αποτελεί την ομώνυμη Τοπική Κοινότητα του Καλλικρατικού Δήμου Τανάγρας από το 2011. Από το 1997 έως το 2010 μαζί με το Κλειδί, τα Οινόφυτα και τμήμα του Δήλεσι αποτελούσαν το Δήμο Οινοφύτων. Το χωριό απέχει από την Αθήνα 70 χλμ. Προσεγγίζεται από την Εθνική Οδό Αθηνών-Θεσσαλονίκης στο ύψος του Αυλώνα ή από την Ελευσίνα, μέσω Στεφάνης, Σκούρτων, Κλειδίου.

View Larger Map

Προέλευση Ονομασίας

Για την πρότερη ονομασία του χωριού (Λιάτανη) καταγράφονται οι παρακάτω προελεύσεις: Επί Τουρκοκρατίας όπου αρβανιτάδες, Λιάπηδες κατέλαβαν την περιοχή, το χωριό ονομαζόταν Λιάτανη (ίσως από το Λιάπηδες - Λιάπανη - Λιάτανη). Χωρίς να είναι τεκμηριωμένο, λέγεται ότι ο πρώτος κάτοικος της περιοχής ήταν κάποιος Λιάττης μεγαλοτσιφλικάς. Η περιοχή αυτή βρίσκεται λίγο πιο πάνω από τον σημερινό οικισμό και ονομαζόταν Παλιοκαντούντι στα αρβανίτικα. Κατούνες ή κατούντ νοούνται τόποι περιοδικής κατασκήνωσης των αρβανιτών για εργασία σε μεγάλες ιδιοκτησίες. Μετά την οθωμανική κατάκτηση το αρβανίτικο κατούντ έλαβε μόνιμο χαρακτήρα και παρουσιάζεται ως τοπωνύμιο με όνομα από τον αρχηγό της αρβανίτικης φάρας (σπόρος - γένος). Εκεί στηρίζεται και η ανθρωπονυμική εκδοχή του ονόματος: τσιφλίκι του Λιατάνη.[1]

Μια δεύτερη εκδοχή υποστηρίζει ότι το όνομα Λιάτανη προέρχεται από την έκφραση Λιαϊτα νι (έφαγα έναν) που έλεγαν το 1821 όσοι πολεμούσαν και κατόρθωναν να εξοντώσουν έναν Τούρκο.

Το όνομα Μαυρομάτι, επικαλείται ο γεροντότερος του χωριού το 1968, Γεώργιος Σύρμας, 90 ετών, στην καταγραφή της Φιλολόγου Ευτυχίας Σύρμα. Τούτο ίσως αληθεύει από το γεγονός ότι το χωριό είναι πνιγμένο στις ελιές. To όνομα Μαυρομάτι αναφέρεται και στο βιβλίο του Συνταγματάρχη William Martin Leake: Travels in Northern Greece, κατά την περιήγησή του στη περιοχή το 1806. Όμοια ο έπαρχος Θηβών Ν. Καρόρης στην αναφορά του: Έκθεσις περιστατική, αφορώσα το κατά μήνα Απρίλιον των 1830, σχετικά με τη διαμάχη με τους Τούρκους για τα κτήματα, στις 19 Ιουνίου 1833, καταγράφει το όνομα Λιάτανι ή Μαυρομάτι, χωριό της Λειβαδιάς (η Λιάτανη τότε υπαγόταν στη δικαιοδοσία της επαρχίας Λειβαδιάς). [2].

Ετος	1851	1928	1940	1951	1961	1971	1981	1991	2001	2011
Πληθυσμός	471	1180	1377	1287	1222	1183	1398	1628	1476	1292

Ιστορικά Στοιχεία

1821, Ιούλιος. Ο πασάς Ομέρ Βρυώνης από την Εύβοια ήρθε στη Λιάτανη με 3.000 άντρες για βοήθεια των Τούρκων της Αθήνας, όπου έχουν ξεμείνει από τρόφιμα. Η Λιάτανη απήχε 9 ώρες δρόμο από την Αθήνα. Τον περιμένουν 700 Αθηναίοι όπου προβάλλουν αντίσταση, αλλά οπισθοχωρούν. Στις 20 Ιουλίου κατακτά την Αθήνα.[3] Για το ίδιο θέμα ο Μιχαήλ Οικονόμος στην Ιστορία της Ελληνικής Παλιγγενεσίας αναφέρει: Ο Βρυώνης πέρασε από την Αυλίδα και την Τανάγρα για βοήθεια των πολιορκημένων Τούρκων της Ακρόπολης. Στις 17 Ιουνίου διανυκτερεύει στη Λιάτανη και επιτίθεται στο σώμα του Βασιλείου Χατζημελέτη, που είχε καταφθάσει στο χωριό για να αποκρούσει την εισβολή στην Αθήνα.
1832. -6(18 με το παλαιό) Δεκεμβρίου. Κάτοικοι του Αγίου Θωμά(Λιάτανη) συνυπογράφουν διαμαρτυρία κατοίκων της επαρχίας Θηβών, προς τις αρμόδιες αρχές και όλο τον πεφωτισμένο κόσμο για την απαράδεκτη ενέργεια των Οθωμανών κατοίκων της Εύβοιας ξεπουλήματος εθνικής γης σε ξένους επενδυτές.
1835, 8 (20 με το παλαιό) Απριλίου. Σχηματίζεται με βασιλικό διάταγμα ο Δήμος Τανάγρας της Επαρχίας Θηβών και έδρα τις Λιάταις. Το διάταγμα δεν δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. Κατατάχθηκε στη Γ' τάξη με πληθυσμό 1287 κατοίκους και αρχική σύσταση: Λιάταις:324, Μπράτσι:122, Σχηματάρι:280, Ινια:61, Κακοσάλεσι:327, Μπούγα:39, Κολοτέτι:129.[4][5]
1835, 29 Μαρτίου. Δημοσιεύεται με βασιλικό διάταγμα η σύσταση σχολείου θηλέων εις Λιάτανι του Δήμου Τανάγρας. (ΦΕΚ :54/1903)
1904, 25 Οκτωβρίου. Με την πράξη Νο.4811, διορίζεται στο δημοτικό σχολείο θηλέων της Λιάτανης Τανάγρας η δασκάλα Σμαράγδα Αντωνοπούλου, κατόπιν πρότασης του δημοτικού συμβουλίου Τανάγρας.
1912, 31 Αυγούστου. Συστήνεται κοινότητα με έδρα τον οικισμό Λιάτανη του Νομού Αττικής και Βοιωτίας.(ΦΕΚ 262Α-31/08/1912).
1914, 4 Οκτωβρίου. Ισχυρή σεισμική δόνηση που έγινε αισθητή σε όλη την επαρχία γκρεμίζει τις περισσότερες κατοικίες στο χωριό. Ο πρόεδρος της κοινότητας Αριστείδης Παπακωνσταντίνου και ο αστυνομικός, Ανδρέας Αγγελακόπουλος κατηγορούνται από τους κατοίκους του χωριού για μεροληπτική χορήγηση της κρατικής βοήθειας.
1921, 9 Οκτωβρίου. Ο δεκανέας Παπαγεωργίου Στέφανος του Ιωάννη συμπεριλαμβάνεται στα ονόματα των πεσσόντων της ΧΙΙΙ μεραρχίας κατά τις μάχες στον Σαγγάριο, που ανακοίνωσε το γραφείο τύπου της ελληνικής κυβέρνησης.
1929. -30 Απριλίου. Σημειώνεται η αλλαγή του τοπωνυμίου από Λιάτανη στο μέχρι σήμερα χρησιμοποιούμενο: Άγιος Θωμάς (ΦΕΚ :164/1929)
1941., 19 Φεβρουαρίου. Σκοτώνεται στη μάχη της Πεστάνης ο δεκανέας Γεωργιάδης Σπυρίδων του Παύλου. Ανήκε στο 34ο σύνταγμα πεζικού. Γεννήθηκε στον Αγιο Θωμά Θηβών το 1918.
1941, 7 Μαρτίου. Σκοτώνεται στη Μετζγκόρανη Τεπελενίου ο στρατιώτης Παπαδέδες Ευάγγελος του Χρήστου. Γεννήθηκε στον Αγιο Θωμά το 1913. Ανήκε στο 67ο Σύνταγμα Πεζικού.
1941, 20 Μαΐου. Σκοτώνεται στη μάχη της Κρήτης, Σκινέ Χανίων ο στρατιώτης Κοκόσης Δημήτριος του Μιχαήλ. Ανήκε στο 7ο κέντρο αιχμαλώτων. Γεννήθηκε στον Αγιο Θωμά Θηβών το 1906.
1942, 11 Φεβρουαρίου. Ο Άρης Βελουχιώτης αφήνει στη Λιάτανη τμήμα με επικεφαλής τον Τζαβέλα. Ο ίδιος με τον Ορέστη, τον Πελοπίδα, τον Λέοντα και τον Γαρδικιώτη ανεβαίνουν στο Μοναστήρι της Φυλής (Χασιά). Από εκεί προμηθεύονται ράσα και ντυμένοι σαν παπάδες, με τα όπλα κρυμμένα κάτω από τα ράσα, κατεβαίνουν στην Αθήνα[6].
1942, 16 Ιουλίου. Σκοτώνεται στις 16 Ιουλίου 1942 ο Αρχισμηνίας Γεωργιάδης Ιωάννης, σε διατεταγμένη υπηρεσία(αποστολή βομβαρδισμού), κοντά στο αεροδρόμιο ΕΤΚΟΥ της Αιγύπτου με αεροσκάφος Hurricane.
1943, 26 Ιουλίου. Η κοινότητα υπάγεται στο Νομό Βοιωτίας μετά το διαχωρισμό του Νομού Αττικοβοιωτίας.(ΦΕΚ :223Α/26-7-1943).
1944, 14 Φεβρουαρίου. Δολοφονείται από αναρχικούς (;) ο γιατρός Κωνσταντίνος Δ. Παπαδέδες, 52 ετών.
1944, 20 Ιουλίου. Γίνονται συλλήψεις συγχωριανών από τους Γερμανούς και κρατούνται στο φρουραρχείο του Αυλώνα. Συλλαμβάνονται οι: Αικατερίνης Ιωάννης, Βουγέσης Δημήτριος, Γκίκας Αθανάσιος και Χρόνης Αριστείδης.
1944, 26 Ιουλίου. Καίγεται το χωριό από τους Γερμανούς.
1944, 5 Δεκεμβρίου. Ο οικισμός εμφανίζεται με το όνομα Λιάτανι να υπάγεται στον Δήμο Τανάγρας με τον νόμο ΚΕ' 5/12/1945
1958, 3 Ιουλίου. Εγκαινιάζεται το ηρώο που ήταν τοποθετημένο νοτιοανατολικά της εκκλησίας και σήμερα βρίσκεται πίσω από το ιερό, επί προεδρίας Νικολάου Επαμ. Ανυφαντή.

Το άγαλμα φιλοτεχνήθηκε από τον γνωστό γλύπτη Νικόλα, ο οποίος κέρδισε τον διαγωνισμό που είχε προκηρύξει η κοινότητα το ίδιο έτος.

1963, 11 Μαΐου. Τραγική έκρηξη στο εργοστάσιο ΕΛΒΙΕΜΕΚ προκαλεί το θάνατο σε 4 εργάτριες από το χωριό: Καββά Α. Ευαγγελία, 17 ετών, Κοτσολιού Π. Αικατερίνη, 21 ετών, Κοτσολιού Π. Θεοφανή, 16 ετών, Στέρπη Δ. Κωνσταντίνα, 18 ετών.
1989, 9 Μαΐου. Δημοσιεύεται στο ΦΕΚ η σύσταση του Αναπτυξιακού Συνδέσμου Τανάγρας που περιλαμβάνει τις κοινότητες: Αγίου Θωμά, Ασωπίας, Κλειδίου, Οινοφύτων, Σχηματαρίου, Τανάγρας. (ΦΕΚ :335/9-5-1989). Αριθμός:2940

1997, 4 Δεκεμβρίου. Η κοινότητα καταργείται και συνενούται με το Δήμο Οινοφύτων.(ΦΕΚ :244Α/4-12-1997)
2010, 6 Ιουνίου. Το τοπικό διαμέρισμα Αγίου Θωμά ακουλουθεί τη συνένωση του Δήμου Οινοφύτων και ενσωματώνεται στον νεοσύστατο Δήμο Τανάγρας με το Νόμο: 3852/2010(ΦΕΚ :Α' 87/7-6-2010)

Η περιοχή στην π.Χ. εποχή

Η κυρίαρχη πόλη της περιοχής στους αρχαίους χρόνους θεωρείται η Τανάγρα γύρω από την οποία αναπτύχθηκε η τετράπολη. Ένα δίκτυο τεσσάρων οικισμών : Φαρές, Μυκαλησσός, Άρμα και Ελέωνας. Για τον Ελέωνα σήμερα αρκετοί θεωρούν ότι η περιοχή ευρίσκεται στη Θήβα και συγκεκριμένα στο Δημοτικό Διαμέρισμα Ελεώνα. Αυτό αμφισβητείται γιατί αν ήταν Ελεώνας και παραγόταν από τη λέξη έλος, όπως πολλοί πιστεύουν σήμερα, θα έπαιρνε δασεία. Αλλά και ο Παυσανίας, ο οποίος πέρασε από εκεί, καθώς πήγαινε στη Τανάγρα και τη Χαλκίδα, θα αναφερόταν στον Ελεώνα όπως κάνει στη περίπτωση της Τευμησσού, του Γλίσαντα, του Άρματος και της Μυκαλησσού, δηλαδή στη περίπτωση όλων των πόλεων που βρισκόταν στο δρόμο που ακολούθησε.

Τούτο οδηγεί στη μη ύπαρξη Ελεώνα, αλλά Ελέωνα, ο οποίος βρισκόταν στα νότια της Τανάγρας, ανάμεσα σ' αυτήν, στη Λιάτανη και το Κλειδί, εκεί όπου βρίσκονται τα ερείπιά του στη θέση Καστρί. Για τον Ελέωνα κάνει λόγο ο Πλούταρχος: Πόθεν εν τη Βοιωτία περί τον Ελέωνα ποταμός Σκάμανδρος ωνομάσθη; Και λέει μετά απαντώντας ο ίδιος: Διήμαχος ο Ελέωνος υιός, εταίρος ων Ηρακλέους, μετέσχε της επί Τροίαν στρατείας. Ο Διήμαχος σκοτώθηκε στη μάχη. Με τον θάνατό του, η ερωμένη του Γλαυκία, κόρη του Σκάμανδρου, η οποία είχε μείνει έγκυος από τη σχέση της με τον Δηίμαχο, κινδύνευσε να χαθεί. Από λύπη και για να μη χαθεί το γένος του Δηίμαχου, ο Ηρακλής την πήρε στα πλοία του, όπου εκείνη γέννησε γιο. Όταν έφθασαν στη Βοιωτία την παρέδωσε στον Ελέωνα. Το παιδί ονομάστηκε Σκάμανδρος και έγινε βασιλιάς της χώρας. Από αυτόν μετονομάστηκε το παρακείμενο ποτάμι από Ίναχος σε Σκάμανδρο , ενώ το κοντινό του ρέμα πήρε το όνομα της Γλαυκίας και η γειτονική κρήνη ονομάστηκε Ακίδουσα από τη σύζυγό του.(Πλούταρχος. Αίτια Ελληνικά, Στέφανος 301).

Η επιγραφη αριστερα της εισοδου στο εξωκλησι που οδήγησε τους αρχαιολόγους στον εντοπισμό της αρχαίας Τανάγρας.

Ο Σκάμανδρος φαίνεται να είναι ο χείμαρρος ανάμεσα στη Λιάτανη(Αγιος Θωμάς) και το Κλειδί, ο οποίος οδηγεί στον Ασωπό τα νερά που κατεβαίνουν από τα γύρω βουνά (Μπιθσιάκουλη), ενώ Γλαυκία το ρέμα κοντά στο Καστρί και Ακίδουσα η γειτονική πηγή του.[7]
12ος αιώνας μ.Χ.

Τον 12ο αιώνα εκλέγεται στον μητροπολιτικό θρόνο των Θηβών ο Ιωάννης Καλοκτένης από την Κωνσταντινούπολη. Άνθρωπος ευσεβής και δραστήριος. Υπηρέτησε το λαό με σύνεση. Εκτός από τα έργα που προωθησε στην πόλη των Θηβών, έργα δικά του θεωρούνται και αρκετά γεφύρια του Ασωπού, όπως αυτό που είναι γνωστό ως γέφυρα του μητροπολίτη, αλλά και αυτό που υπήρχε στη πεδιάδα της αρχαίας Τανάγρας και απέναντι από το εξωκλήσι του Αγίου Θωμά. Το τρίτοξο αυτό γεφύρι κατεδαφίστηκε στη δεκαετία του 80, προκειμένου να κατασκευαστεί μεγαλύτερο στη θέση του. Τμήμα του γεφυριού αυτού απεικονίζεται στη διπλανή φωτογραφία, του 1951.
Η Λιάτανη στην Τουρκοκρατία

Επί Τουρκοκρατίας, η Λιάτανη πολέμησε κατά του κατακτητού, στο πλευρό του καπετάνιου Αθανασίου Σκουρτανιώτη. Ο Αθανάσιος Σκουρτανιώτης γεννήθηκε στα Σκούρτα(Δερβενοχώρια) το 1793. Τα Δερβενοχώρια είχαν μικρή αυτονομία και διατηρούσαν μικρό σώμα μαχίμων ανδρών με αρχηγό τον Α. Σκουρτανιώτη κατά το διάστημα του ξεσηκωμού των Ραγιάδων. Πολλές φορές νίκησε τους Τούρκους της περιοχής στους οποίους το άκουσμα του ονόματός του προκαλούσε φόβο. Το αληθινό του επώνυμο ήταν Γάτσης αλλά ήταν πασίγνωστος ως Καπετάν Θανάσης.[7]

Στο πλευρό του πολέμησε ο Λιαταναίος Ιωάννης Κιόκες ή Κιόκιος, αξιωματικός του Σκουρτανιώτου τιμώμενος από την πατρίδα με το παράσημο του αγώνος και του σταυρού του Σωτήρος. Ο Κιόκιας συμμετείχε και τον Νοέμβριο του 1826, στις περιφερειακές συγκρούσεις, στη μάχη της Αράχωβας, υπό τον Αρχιστράτηγο Γεώργιο Καραϊσκάκη. Πέθανε στη Λιάτανη με το βαθμό ανωτέρου αξιωματικού της φάλαγγας. Με το βασιλικό διάταγμα της 20ης Μαΐου 1838 του χορηγήθηκε ο βαθμός του Ανθυπολοχαγού ως ανταμοιβή για τον αγώνα του υπέρ της ανεξαρτησίας και για τη προσφορά του κατά τη διάρκεια της πανούκλας στον Πόρο.

Επίσης αξιωματικός του Σκουρτανιώτη ήταν ο Λιαταναίος Ιωάννης Κουμπίτσας, ξακουστός για την φρόνηση και γενναιότητα του. Κατά τη στάση του Τζαμάλα Παπακώστα το 1848, υπηρετούσε υπό τις διαταγές του Γαρδικιώτη. Σκοτώθηκε στο Παλαιόκαστρο Φθιώτιδας σε σύγκρουση ανάμεσα σε κυβερνητικά στρατεύματα και στασιαστές.

Στη Λιάτανη πέθανε άτεκνος και ο Δημήτριος Γάτσης (Σκουρτανιώτης), αδερφός του καπετάνιου, αφού είχε χάσει το ένα του μάτι κατά τον αγώνα.
Λιαταναίοι αγωνιστές του 1821

Αθανασίου Σπύρος
Βουγέσης Αναγνώστης
Γιοσδέκος Θεόδωρος
Ιωάννου Αντώνιος
Κατερίνης Θεόδωρος
Κιόκιας Ιωάννης
Κοκόσης Μήτρος
Κοτζάνης Σπύρος
Κουμπίτσας Ιωάννης
Λουκάς Δήμος
Μακρής Δημήτρης
Μουγέσας(Βουγέσης) Σταμάτης
Νικολάου Ιωάννης
Στέφος (Στέφας) Νικόλαος
Στέρπης Πανούσης
Χρυσοχόου Ιωάννης

Περί Παλαιού δήμου Τανάγρας 1833-1912

Το όνομα του δήμου προήλθε από τη Βοιωτική πόλη της αριστερής όχθης το Ασωπού. Το όνομα της πόλης από την κόρη το Ασωπού ή κατ'άλλους του Αιόλου, Τανάγρα. Σύμφωνα με τον Leake επωνομάσθηκε Τανάγρα ή πόλη Τροία, που αναφέρει ο Όμηρος και προσέλαβε το αιολικό 'ξανά', σε απόδειξη της αιολικής καταγωγής.
σφραγίδα τέως δήμου Τανάγρας

Εμβλημα(σφραγίδα): Η αρχική σφραγίδα του Δήμο ήταν κυκλική χωρίς έμβλημα. Το εικονιζόμενο έμβλημα καθορίστηκε με το Βασιλικό Διάταγμα της 11ης Οκτωβρίου 1870 (ΦΕΚ 43/σελ 340): "...η σφραγίς του δήμου Τανάγρας εν τω μέσω μεν γυναίκα ευειδή ταινία την κεφαλήν αναδουμένην, γύρωθεν δε τας λέξεις δήμος Ταναγραίων... Η βασίλισσα Κορίνη της αρχαίας Τανάγρας, κειμένη ακριβώς εις την θέσιν ην ήδη κείται το εθνικόν βόσκημα Τανάγρα ή Γκριμάδα...

Σχηματισμός -Σύσταση-Εξέλιξη: Ο δήμος Τανάγρας σχηματίσθηκε με το βασιλικό διάταγμα της 8ης(20 με το παλαιό ημερολογιο) Απριλίου, το οποίο δεν δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, ως δήμος της επαρχίας Θηβών. Κατατάχθηκε στη Γ' τάξη με πληθυσμό 1287 κατοίκους και έδρα την Τανάγρα(Λιάταις). Ο δημότης ονομάσθηκε Ταναγραίος.

Aρχική σύσταση: Λιάταις: 324, Μπράτσι: 122, Σχηματάρι: 280, Ινια: 61, Κακοσάλεσι: 327, Μπούγα: 39, Κολοτέτι: 129.

Μεταγενέστερες προσαρτήσεις: Δήμος Ωρωπού: (Ωρωπός: 153, Σικάμινον: 102, Μήλεσι: 75), τμήμα δήμου Παρασωπαίων: (Χλεμποτσάρι: 191, Μουσταφάδες: 118, Κακονηοχώρι ή Κακονισχήρι: 37, Καβάσαλα: 5, Κρόρα: 14, Μετόχιον της επί του όρους Σινά μονής Τσατσάρεως και νερόμυλος, Μαντάνι, Ραμπεντόσα), καθώς και οι οικισμοί: Στανιάτες, Σκούρτα, Κλεινδέτι, Λιατάνι, Βράτσι, Βράτσι, Δερβενοσάλεσι, Δήλεσι, Μαζαράκι.

Με το Βασιλικό Διάταγμα της 31ης Ιουλίου(12 Αυγούστου) 1836 (ΦΕΚ 48), "Περί συγχωνεύσεως δήμων της επαρχίας θηβών", οι δήμοι Τανάγρας και Ωρωπού ενώθηκαν σε ένα δήμο, με το όνομα Τανάγρα και έδρα την Τανάγρα(Λιάταις).

Το Βασιλικό Διάταγμα της 24ης Νοεμβρίου(6 Δεκεμβρίου) 1836, το οποίο δεν δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, απέσπασε τα χωριά του συγχωνευθέντος δήμου Ωρωπού, καθώς επίσης και τα χωριά Μπούγα και Κακοσάλεσι (Σάλεσι) του δήμου Τανάγρας και τα προσάρτησε στο δήμο Περαίας.

Με το Βασιλικό Διάταγμα της 1ης Νοεμβρίου(13 Νοεμβρίου) 1841 (ΦΕΚ 25/1842), "Περί συγχωνεύσεως δήμων της επαρχίας θηβών", τμήμα του δήμου Παρασωπαίων συγχωνεύθηκε στο δήμο Τανάγρας. Με τη νέα σύστασή του ο δήμος παρέμεινε στη Γ' τάξη με πληθυσμό 1455 κατοίκους και έδρα το Χλημποτσάρι ή Χλεμποτσάρι. Με το ίδιο Βασιλικό Διάταγμα, τμήμα του δήμου Τανάγρας απότελούμενο από τα χωριά Σχηματάρι, Στανιάταις, Δήλεσι, Σκούρτα και Μαζαράκι αποσπάσθηκε και συγχωνεύθηκε στο δήμο Αυλίδος.

Με το Βασιλικό Διάταγμα της 7ης(19) Οκτωβρίου 1842 (ΦΕΚ 24), επέστρεψαν στο δήμο Τανάγρας τα χωριά που συγχωνεύθηκαν στο δήμο Αυλίδος το 1841.[4][5][8][9]
Πληθυσμός δήμου

Ετος	1848	1849	1850	1851	1852	1853	1854	1855	1856	1861	1870	1879	1889	1896	1907
Πληθυσμός	2000	2011	2036	2034	2042	2049	2091	2036	2022	2336	2867	3423	3951	4859	6148

Οικονομία

Οι κάτοικοι του χωριού από την ίδρυσή του ασχολούνταν κυρίως με τη γεωργία και τη κτηνοτροφία.. Δεν λείπουν βέβαια και τα υποστηρικτικά επαγγέλματα, όπως σιδεράδες, πεταλωτήδες, γανωτές οικιακών σκευών, παντοπώλες σε κλίμακα ανάλογη του πληθυσμού. Από τη δεκαετία του 1960, όπου η λεκάνη του Ασωπού αρχίζει να βιομηχανοποιείται, αρκετοί νέοι στρέφονται στη βιομηχανική εργασία, όπου απασχολούνται κατά κύριο λόγο έως τις μέρες μας. Κύρια παραγωγή σε αγροτικά προϊόντα είναι το ελαιόλαδο από τον έφορο ελαιώνα του χωριού, καθώς βρώσιμες ρίζες, όπως πατάτες και καρότα. Τα τελευταία χρόνια δοκιμάζονται και νέες καλλιέργειες: βαμβάκι, καπνά και ροδιές.

Κλιματικά δεδομένα National Observatory of Athens (Thiseio), 107 m asl (1971-2000),(1961-1990)rain
Μήνας	Ιαν	Φεβ	Μαρ	Απρ	Μαι	Ιουν	Ιουλ	Αυγ	Σεπ	Οκτ	Νοε	Δεκ	Έτος
Μέση Υψηλότερη° C (°F)	11.6	12.7	14.4	19.3	24.1	28.9	32.1	31.9	27.8	22.4	17.3	13.3	21.32
Μέση Χαμηλότερη °C (°F)	4.9	5.3	6.5	9.9	14.1	18.2	21 (70)	20.9	17.5	13.7	10.2	6.8	12.42
Κατακρημνίσεις mm (ίντσες)	68 (2.68)	59 (2.32)	57 (2.24)	33 (1.3)	25 (0.98)	15 (0.59)	7 (0.28)	8 (0.31)	19 (0.75)	59 (2.32)	66 (2.6)	84 (3.31)	500 (19,69)
Πηγή: The climate data agency[10]

Αξιοθέατα

Ο λόφος της Αρχαίας Τανάγρας.
Το εξωκλήσι του Αγίου Θωμά, δίπλα στον Ασωπό ποταμό, του 12ου αιώνα μ.Χ.
Η σπηλιά με το στεφάνι και το εξωκλήσι της Λιατανιώτισσας
Ο Προφήτης Ηλίας με τη μεγάλη βρύση.
Το εξωκλήσι του Αγίου Γεωργίου
Το μοναστήρι της Ανάληψης στον δρόμο προς τα Σκούρτα.
Το ησυχαστήριο «Η μήτηρ του Ηγαπημένου» στο Κλειδί.

Αθλητισμός

Α.Ο. Αγίου Θωμά (1977-2010;), ποδόσφαιρο
Α.Ο. Κεραυνός Αγίου Θωμά (2014), ποδόσφαιρο

Όμορα χωριά
Όμορα χωριά
Σχηματάρι Οινόη Οινόφυτα
Ασωπία Brosen windrose el.svg
Κλειδί Σκούρτα Αυλών

Παραπομπές
Λαογραφική Συλλογή Πανεπιστημίου Αθηνών
Πηγή: Ανέκδοτα έγγραφα αφορώντα εις την οριστικήν απελευθέρωσιν της Ανατολικής χέρσου Ελλάδος. Ηλία Παπαθανασόπουλου
Ιστορία Αθηνών. Διονυσίου Σουρμελή, 1853. 2η έκδοση
Ιστορικό Διάγραμμα Δήμων της Ελλάδας 1833 - 1912, Ελευθερίου Γ. Σκιαδά.
ΓΑΚ.Οθ αρχ.Υπ.Εσ.Φ113, Ad N.23801.
Χατζηπαναγιώτου, 1982
Τσεβάς. Ιστορία Θηβών και Βοιωτίας
Συλλογή σφραγίδων ΕΛΙΑ, τ. Α., σελ.36
ΓΑΚ. Οθ. αρχ. Υπ.Εσ.Φ.104,Ad.Ν.17794

"Monthly bulletins", web: [1].

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Ιστότοπος με πληροφορίες για το χωριό
wiki για το χωριό
Photo Album
Το χωριό από δορυφόρο
Σημεία ενδιαφέροντος στο χωριό. Τοποθετήστε τον δείκτη του ποντικιού πάνω στα τετράγωνα για να δείτε πληροφορίες
Σημεία ενδιαφέροντος στο χωριό. Από maps live|}

Δημοτική Ενότητα Οινοφύτων
Δημοτική Κοινότητα Οινοφύτων
Δήλεσι, το
Οινόφυτα, τα
Τοπική Κοινότητα Αγίου Θωμά
Άγιος Θωμάς, ο
Τοπική Κοινότητα Κλειδίου
Κλειδί, το

Άγιος Θωμάς Αιτωλοακαρνανίας
Άγιος Θωμάς Βοιωτίας
Άγιος Θωμάς Ηρακλείου
Άγιος Θωμάς Πρέβεζας

Γεωγραφία της Ελλάδας

Γεωγραφία της Ελλάδας : Αλφαβητικός κατάλογος

Α - Β - Γ - Δ - Ε - Ζ - Η - Θ - Ι - Κ - Λ - Μ -
Ν - Ξ - Ο - Π - Ρ - Σ - Τ - Υ - Φ - Χ - Ψ - Ω

Χώρες της Ευρώπης Άγιος Μαρίνος | Αζερμπαϊτζάν1 | Αλβανία | Ανδόρρα | Αρμενία2 | Αυστρία | Βατικανό | Βέλγιο | Βοσνία και Ερζεγοβίνη | Βουλγαρία | Γαλλία | Γερμανία | Γεωργία2 | Δανία | Δημοκρατία της Ιρλανδίας | Ελβετία | Ελλάδα | Εσθονία | Ηνωμένο Βασίλειο | Ισλανδία | Ισπανία | Ιταλία | Κροατία | Κύπρος2 | Λεττονία | Λευκορωσία | Λιθουανία | Λιχτενστάιν | Λουξεμβούργο | Μάλτα | Μαυροβούνιο | Μολδαβία | Μονακό | Νορβηγία | Ολλανδία | Ουγγαρία | Ουκρανία | ΠΓΔΜ | Πολωνία | Πορτογαλία | Ρουμανία | Ρωσία1 | Σερβία | Σλοβακία | Σλοβενία | Σουηδία | Τουρκία1 | Τσεχία | Φινλανδία Κτήσεις: Ακρωτήρι3 | Δεκέλεια3 | Νήσοι Φερόες | Γιβραλτάρ | Γκέρνσεϋ | Τζέρσεϋ | Νήσος Μαν 1. Κράτος μερικώς σε ασιατικό έδαφος. 2. Γεωγραφικά ανήκει στην Ασία, αλλά θεωρείται ευρωπαϊκό κράτος για ιστορικούς και πολιτισμικούς λόγους. 3. Βρετανικό έδαφος μέσα στην Κυπριακή Δημοκρατία.

Κόσμος

Αλφαβητικός κατάλογος

Hellenica World - Scientific Library

Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License