Η Χέντι Λαμάρ (αγγλ. Hedy Lamarr, αληθινό όνομα Hedwig Eva Maria Kiesler, 9 Νοεμβρίου, 1913 – 19 Ιανουαρίου, 2000), ήταν μια Αυστρο-Εβραία, μετέπειτα πολιτογραφημένη Αμερικανίδα, ηθοποιός και επιστήμονας της τεχνολογίας επικοινωνιών. Αν και έγινε διάσημη για την ομορφιά της και την κινηματογραφική της καριέρα, υπήρξε μία από τους εφευρέτες της πρώτης μορφής των μεθόδων διασποράς φάσματος, βασικής τεχνολογίας για τις ασύρματες τηλεπικοινωνίες σήμερα. [1]

Τα πρώτα χρόνια

Η Λαμάρ γεννήθηκε στη Βιέννη της Αυστρίας το 1913. Πατέρας της ήταν ο Έμιλ Κίσλερ, εβραίος διευθυντής τράπεζας. Η μητέρα της Γκέρτρουντ, το γένος Λίχτβιτς, ήταν πιανίστα. Παντρεύτηκε στις 10 Αυγούστου 1933 τον Φριτς Μαντλ Μπούντε, κατασκευαστή οπλικών συστημάτων για την ναζιστική Γερμανία. Ο Μαντλ ήταν 30 χρόνια μεγαλύτερος της, πολύ ζηλιάρης και ιδιαίτερα σκληρός. Για να την παντρευτεί, την ανάγκασε να αλλαξοπιστήσει και να ασπασθεί την καθολική θρησκεία. Της απαγόρευσε ακόμα και να δουλεύει σαν ηθοποιός. Στην αυτοβιογραφία της που κυκλοφόρησε με τίτλο Ecstasy and Me αναφέρεται ένα περιστατικό κατά το οποίο προσπαθώντας να ξεφύγει από τον Μαντλ, βρήκε καταφύγιο σε ένα πορνείο, κρύφτηκε σε ένα άδειο δωμάτιο και αναγκάστηκε να κάνει σεξ με έναν άγνωστο, προκειμένου να μην αποκαλύψει την κρυψώνα της.[2] Τελικά κατάφερε να διαφύγει, ναρκώνοντας την προσωπική της υπηρέτρια και παίρνοντας το τρένο για το Λονδίνο.

Σταδιοδρομία στον κινηματογράφο

Μετά τη φυγή από το σύζυγο της, γνωρίζει στο Λονδίνο τον μεγάλο παραγωγό Λούι Μπ. Μάγιερ. Την προσέλαβε και επέμεινε στο να αλλάξει το όνομα της από Χέντβιγκ Κίεσλερ σε Χέντι Λαμάρ, θέλοντας να αποτίσει φόρο τιμής στη διάσημη και πρόωρα χαμένη (από υπερβολική δόση ναρκωτικών) καλλονή του βωβού κινηματογράφου Μπάρμπαρα Λα Μάρ.

Η Χέντι πριν εμφανιστεί στο Χόλιγουντ είχε ήδη πρωταγωνιστήσει σε πολλές ευρωπαϊκές παραγωγές. Ανάμεσα τους η ταινία Ecstasy (1933), στην οποία υποδυόταν μια νεαρή γυναίκα, πεινασμένη για έρωτα και παντρεμένη με έναν μεγαλύτερο σε ηλικία άνδρα. Το φιλμ έγινε διαβόητο χάρη στα κοντινά πλάνα του προσώπου της Χέντι με ζωγραφισμένη την έκφραση της ηδονής, και στις γυμνές σκηνές της (που σε πολλές εκδόσεις της ταινία λογοκρίθηκαν). Η ίδια έγινε διάσημη σαν μια από της πρώτες ηθοποιούς που υποκρίθηκαν οργασμό στη μεγάλη οθόνη, και που αποκάλυψαν το στήθος τους σε μια ταινία ευρείας διανομής. Ο τότε σύζυγος της Μαντλ, αγόρασε όσες πιο πολλές κόπιες του φιλμ μπόρεσε προκειμένου να τις καταστρέψει, προσβεβλημένος από την γυμνή της εμφάνιση αλλά και από την έκφραση του προσώπου της.

Στις ταινίες που γύρισε στο Χόλιγουντ συχνά της έδιναν ρόλους ελκυστικών και σαγηνευτικών γυναικών. Ανάμεσα στις πολλές ταινίες της περιλαμβάνονται τα Algiers (1938), White Cargo (1942) και Tortilla Flat (1942), βασισμένο στη νουβέλα του Τζον Στάινμπεκ. Το 1941 πρωταγωνιστεί μαζί με δύο ακόμα καλλονές του Χόλιγουντ, την Λάνα Τέρνερ και τη Τζούντι Γκάρλαντ, στο θεαματικό μιούζικαλ Ziegfeld Girl. Η μεγαλύτερη επιτυχία της υπήρξε ο ρόλος της Δαλιδά στη βιβλική υπερπαραγωγή του Σεσίλ Μπ. Ντε Μίλ, Samson and Delilah (1949). Η Λαμάρ πήρε το συγκεκριμένο ρόλο περισσότερο χάρη στην εξωτική ομορφιά της παρά για τις υποκριτικές της ικανότητες.

Η Χέντι πολιτογραφήθηκε Αμερικανίδα πολίτης στης 10 Απριλίου του 1953. Για την προσφορά της στον κινηματογράφο απέκτησε το δικό της αστέρι στη Λεωφόρο του Χόλιγουντ (Hollywood Walk of Fame). [3]

Διασπορά φάσματος

Η Χέντι Λαμάρ μαζί με τον συνθέτη Τζορτζ Άνθεϊλ έλαβαν στις 11 Αυγούστου του 1942 δίπλωμα ευρεσιτεχνίας για συσκευή που εφηύραν αποκαλούμενη Secret Communication System (Σύστημα Κρυφής Επικοινωνίας). Η πρώιμη αυτή συσκευή εναλλαγής συχνοτήτων χρησιμοποιούσε ένα κύλινδρο αυτόματου πιάνου προκειμένου να εναλλάσσει ένα σήμα μεταξύ 88 διαφορετικών συχνοτήτων με απώτερο σκοπό την απόκρυψη των τηλεκατευθυνόμενων τορπιλών από τα εχθρικά ραντάρ και την μείωση της πιθανότητας παρεμβολών. Η ιδέα υπήρξε αμφιλεγόμενη και πολύ προηγμένη για την εποχή της. Η συγκεκριμένη τεχνολογία τέθηκε για πρώτη φορά σε εφαρμογή το 1962[4] και αφού είχε λήξει η πατέντα. Οι δύο αρχικοί εφευρέτες δεν έλαβαν ποτέ το παραμικρό χρηματικό ποσό από την εφεύρεσή τους.

Η ιδέα της Χέντι για την εναλλαγή των συχνοτήτων υπήρξε η βάση για τη μοντέρνα τεχνολογία της διασποράς φάσματος που χρησιμοποιείται στις μέρες μας σε ένα ευρύ φάσμα συσκευών από τα ασύρματα τηλέφωνα μέχρι τις ασύρματες ευρυζωνικές συνδέσεις.

Η Χέντι θέλησε να γίνει μέλος του Εθνικού Συμβουλίου Εφευρετών (National Inventors Council) για να λάβει την απάντηση ότι καλύτερα θα ήταν να χρησιμοποιήσει τη διασημότητά της για να προωθήσει την πώληση πολεμικών ομολόγων. Σε μία και μόνο εκδήλωση βοήθησε να συγκεντρωθούν 7 εκατομμύρια δολάρια.

Φιλμογραφία

* Money on the Street (1930)
* Storm in a Water Glass (1931)
* The Trunks of Mr. O.F. (1931)
* We Need No Money (1932)
* Ecstasy (1933)
* Algiers (1938)
* Hollywood Goes to Town (1938) (μικρού μήκους)
* Screen Snapshots: Stars at a Charity Ball (1939) (μικρού μήκους)
* Lady of the Tropics (1939)
* I Take This Woman (1940)
* Boom Town (1940)
* Comrade X (1940)
* Come Live with Me (1941)
* Ziegfeld Girl (1941)
* H.M. Pulham, Esq. (1941)
* Tortilla Flat (1942)
* Crossroads (1942)
* White Cargo (1942)
* Show Business at War (1943) (μικρού μήκους)
* The Heavenly Body (1944)
* The Conspirators (1944)
* Experiment Perilous (1944)
* Her Highness and the Bellboy (1945)
* The Strange Woman (1946)
* Dishonored Lady (1947)
* Let's Live a Little (1948)
* Samson and Delilah (1949)
* A Lady Without Passport (1950)
* Copper Canyon (1950)
* My Favorite Spy (1951)
* The Eternal Female (1954)
* Loves of Three Queens (1954)
* The Story of Mankind (1957)
* The Female Animal (1958)

Αποφθέγματα

* "Any girl can be glamorous. All you have to do is stand still and look stupid."
(Κάθε κορίτσι μπορεί να γίνει ελκυστικό. Το μόνο που πρέπει να κάνεις είναι να στέκεσαι ακίνητη και να δείχνεις ηλίθια.)
* "It is easier for women to succeed in business, the arts, and politics in America than in Europe."
(Είναι πιο εύκολο για μια γυναίκα να πετύχει στις επιχειρήσεις, στην τέχνη και την πολιτική, στην Αμερική από ότι στην Ευρώπη.)
* "Films have a certain place in a certain time period. Technology is forever."
(Οι ταινίες έχουν μια συγκεκριμένη θέση σε ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα. Η τεχνολογία κρατάει για πάντα.)

Παραπομπές

1. ↑ Η Χέντι Λαμάρ βραβεύεται από το Electronic Frontier Foundation
2. ↑ Χέντι Λαμάρ, Λίο Γκιλντ & Σάι Ράις, "Ecstasy and Me: My Life as a Woman", NY: Bartholomew House, 1966
3. ↑ Hollywood Walk of Fame directory
4. ↑ Βιογραφία της Χ. Λαμάρ από το ΙΕΕΕ.org

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

* Η Χέντι Λαμάρ στην IMDb
* Η Χέντι Λαμάρ στο TV.com
* Hedy Lamarr foundation
* Inventions.org - Σελίδα για τη Χέντι Λαμάρ
* Συνέντευξη της Χέντι Λαμάρ στον βιογράφο Πάτρικ Αγκάν

Από τη ελληνική Βικιπαίδεια http://el.wikipedia.org . Όλα τα κείμενα είναι διαθέσιμα υπό την GNU Free Documentation License

<-- Movies -->